بررسی تطبیقی اخلاق کار و روحیه بازاری (در بین بازاریان شهر رشت و رضوانشهر و دانشجویان گیلک، تالش و ترک)

Abstract

هدف تحقیق حاضر ارائه تبیینی از مبنای قومی روحیه بازاری در میان دانشجویان سه قومیت اصلی در دانشگاه گیلان یعنی گیلک، تالش و ترک است. برای توضیح یافته‌های تحقیق از نظریه اخلاق کار پروتستانی و روحیه سرمایه‌داری وبر و همچنین نظریه انگیزه پیشرفت مک‌کللند و ریختار بوردیو استفاده گردید. جمعیت آماری شامل 124 نفر از دانشجویان ترک، گیلک و تالش در دانشگاه گیلان، به همراه 69 نفر از بازاریان رضوانشهر و رشت است که به‌صورت نمونه‌گیری زنجیره‌ای یا گلوله برفی انتخاب گردیدند. ابتدا با استفاده از مدل تیپ ایده آل وبر، تیپ ایده آل بازاری از متن مصاحبه با بازاریان شهر رشت استخراج شد و سپس این مدل در میان دانشجویان سه قومیت مختلف از طریق انجام مصاحبه عمیق مورد تحلیل جامعه‌شناختی قرار گرفت. یافته‌ها نشان می‌دهند که دانشجویان ترک هم به لحاظ رفتار اقتصادی و اجتماعی و هم به لحاظ ویژگی‌های شناختی به تیپ ایده آل بازاری نزدیک و دانشجویان دو قومیت دیگر از آن تیپ فاصله‌دارند. درواقع شالوده‌های فرهنگی موجود در نزد برخی از اقوام می‌تواند برای رشد روحیه بازاری گری مؤثر باشد و در صورت تقویت این شالوده‌های خاص قومیتی می‌توان از آن‌ها برای موفقیت در بازار یاری گرفت. بر این اساس، توجه به ساختمان ذهنی قومیت‌ها در برنامه‌ریزی توسعه ضروری به نظر می‌رسد.