بررسی فقهی بالابردن صدا در حرم معصومین (ع)

Abstract

حضور در حرم‌های معصومین (ع) دارای آدابی است که رعایت برخی از این آداب، واجب و برخی مستحب است؛ یکی از این آداب، رعایت ادب حضور و بالانبردن صدا هنگام اشتغال به دعا و ذکر در این اماکن مقدس است. رجحان بالانبردن صدا، عقلایی و شرعی است؛ اما آنچه مورد اختلاف فقهاست، الزامی یا استحبابی بودن مراعات ادب مزبور در حرم‌های معصومین: است. به نظر می‌رسد منشأ اختلاف، تفاوت برداشت از آیه دوم سوره حجرات است. مطابق با آیه فوق، حرمت بالا بردن صدا در محضر پیامبر خدا(ص) و اهل بیت ایشان در زمان حیاتشان قطعی است، اما اثبات حرمت این عمل پس از وفات و هنگام حضور در حرم رسول خدا(ص) و امامان معصوم : متوقف بر اثبات الزامی بودن نهی موجود در آیه؛ عدم تفاوت رسول خدا و اهل بیت ایشان در حکم فوق و امکان سریان حکم مستفاد از آیه، به بعد از وفات ایشان است. گرچه در بدو امر اثبات مقدمات فوق ممکن به نظر می‌رسد، اما از آنجا که آیه شریفه عرفاً در حرمت عمل مزبور در فرضی ظهور دارد که بالا بردن صدا موجب بی‌حرمتی نسبت به مزور باشد، فقها از آیه شریفه، حرمت را برداشت نکرده‌اند. از این رو باید معتقد شویم حکم بالابردن صدا در حرم معصومین (ع) هنگام دعا و ذکر، کراهت به معنای برخورداری از کمترین ثواب است.