بررسی حکم احرام از محاذی مواقیت از منظر مذاهب اسلامی

Abstract

نخستین عمل در مناسک حج و عمره، احرام است. به فرموده پیامبر اعظم (ص)«هر مسلمانی باید برای انجام مناسک حج مواقیت را بشناسد و ازآنجا محرم شود»؛ و در حریم یار بدون احرام نمی‌توان وارد شد؛ اما کسانی که به هر دلیلی نتوانند از مواقیت منصوص محرم شوند آیا می‌توانند از محاذات میقات محرم شوند و به میقات نروند یا باید به محاذات هر میقات رسیدند از همان‌جا محرم شوند؟ مشهور فقیهان امامیه و عامه و به اجماع آن‌ها احرام از محاذی مواقیت را احرام از خود مواقیت دانسته‌اند و میقاتیت را دخیل در حکم ندانسته‌اند. گرچه میقات بودن محاذی مسجد شجره از بین مواقیت اتفاقی است ولی در بقیه مواقیت میقات بودن محاذات آن‌ها اختلافی است و خود معرکه آراء فقیهان است گرچه سیره مسلمین نیز این‌گونه نبوده است که حتماً به میقات بروند. شناخت حکم احرام از محاذات مواقیت از دیرباز تاکنون فقیهان و مکلفین مذاهب اسلامی را با مشکلاتی مواجه ساخته است بررسی اقوال و انظار فقهای مذاهب اسلامی و حدودوثغور محاذات مواقیت ونیل به این مقصود در سایه‌سار توصیف گزاره‌های فقه مذاهب اسلامی با گرداوری داده‌های کتابخانه‌ای میسر است. نتیجه اینکه موضوع در روایات محاذات است نه مسجد شجره و قیود در روایت ظهور در احترازیت ندارد و به قرینه وحدت سیاق حمل بر قیود غالبی خواهد شد و دیگر جایی برای تمسک به اصول باقی نمی‌ماند.