کاربرد سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی و پارامترهای مدیریت آن در زراعت ذرت

Abstract

روش آبیاری قطره­ای زیر­سطحی یک روش بسیار کارآمد برای استفاده بهینه از آب با به حداقل رسانیدن تلفات آب از طریق تبخیر از سطح خاک، کاهش نفوذ عمقی و درنتیجه کمک به حفظ ذخیره آب و حفظ مواد مغذی مورداستفاده گیاه است. این روش آبیاری در نقاط مختلفی از جهان بر روی محصولات مختلف ردیفی (ازجمله ذرت)، باغی و سبزیجات ارجحیت نسبتاً بالایی نسبت به سایر روش­های آبیاری قطره­ای سطحی، بارانی و سطحی به خود اختصاص داده است. همچنین در محصولات پر­مصرف در کشور ایران مثل ذرت که از سطح زیر کشت بالایی نیز برخوردار است و می­تواند نقش مؤثری در بیلان آب کشور داشته باشد دارای بازده قابل­قبولی بوده است. در این مقاله هدف معرفی مزایا و محدودیت­های روش آبیاری قطره­ای زیر­سطحی برای زراعت ذرت و ارائه توصیه­های فنی برای طراحی، اجرا و بهره­برداری از این سیستم در زراعت ذرت می­باشد. به این منظور مطالعاتی بر روی نتایج تحقیقات انجام‌شده در خصوص عملکرد گیاه ذرت و بهره­وری آب تحت سیستم آبیاری قطره­ای زیر­سطحی انجام شد. نتایج ارائه‌شده از مطالعات صورت گرفته نشان داد با توجه به بافت خاک ک عمق لوله­های قطره­چکان­دار در محدوده عمق 0.15 تا 0.45 متر متغیر بود. همچنین فاصله لوله ­های قطره­چکان­دار برابر 1/5 متر برای ذرت کشت‌شده بافاصله ردیف­های 76/0 متر مقرون‌به‌صرفه بود. همچنین نتایج نشان داد که عملکرد دانه ذرت، بیوماس گیاه و جذب کود نیتروژن گیاه با استفاده از کود­آبیاری در طول فصل رشد تحت سیستم آبیاری قطره­ای زیر­سطحی دارای افزایش بیشتری بود. به‌طورکلی زمانی که با شرایط کمبود آب و تنش آبی محصول مواجه هستیم، کاربرد سیستم آبیاری قطره­ای زیر­سطحی می­تواند با طراحی و مدیریت صحیح باعث افزایش سطح تولید، افزایش عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت و همچنین بالا بردن بهره­وری آب آبیاری ­شود.