مطالعه اثر تجویز طولانی مدت کتوکونازول بر ضرایب اسپرماتوژنز و بافت بیضه در موش سوری

Abstract

کتوکنازول داروی ضد قارچ وسیع‌الطیف با کاربرد وسیع در درمان بیماری‌های قارچی می‌باشد. علاوه بر اثر ضد قارچی، مطالعات نشان داده‌اند که این دارو روی تولید هورمون‌های استروئیدی از جمله گلوکوکورتیکوئید‌ها و هورمون‌های جنسی اثر مهاری دارد. همچنین مصرف کتوکنازول باعث کاهش مقدار تستسترون در خون و تغییرات بافتی مختلف در بافت بیضه حیوانات آزمایشگاهی می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین اثر تجویز طولانی مدت کتوکنازول بر روی شاخص‌های اسپرماتوژنز در بافت بیضه موش سوری می‌باشد. در این مطالعه تجربی، از 50 سر موش سوری نر استفاده شد که به 5 گروه 10تایی تقسیم شدند. موش‌های سوری دوز 50 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن را روزانه به مدت 15 روز، 1، 2 و 3 ماه از راه خوراکی دریافت کردند. یک گروه به عنوان شاهد و 4 گروه دریافت کننده کتوکنازول بودند. بعد از گذشت زمان‌های ذکر شده نمونه بافت بیضه اخذ گردید و پس از تهیه مقاطع بافتی و رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین، از لحاظ شاخص‌های اسپرماتوژنز شامل: ضریب تمایز لوله‌ای (TDI)، ضریب اسپرمیوژنز (SI) و ضریب بازسازی (RI) مطالعه شد. نتایج نشان داد که SI و RI در روز پانزدهم و TDI، SI و RI در ماه‌های اول، دوم و سوم بعد از تجویز دارو در مقایسه با گروه شاهد کاهش معنی‌دار (05/0<em>p</em><) داشتند. نتایج بیانگر این مطلب است که تجویز طولانی مدت کتوکنازول باعث کاهش اسپرماتوژنز و شاخص‌های آن در بافت بیضه موش سوری می‌شود. این کاهش در مقدار TDI، SI و RI احتمالاً از طریق کاهش غلظت سرمی تستسترون می‌باشد. البته اثر این دارو در روند اسپرماتوژنز و ناباروری انسان نیاز به مطالعات بیشتر دارد.