بررسی آسیب‌شناسی بافتی آبشش ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) و ماهی طلایی (Carassius auratus) در مواجهه با غلظت‌ کشنده نانواکسید روی (ZnONPs)، نانو‌اکسید مس (CuONPs) و نانودی‌اکسید تیتانیوم (TiO2NPs)

Abstract

<strong>از</strong><strong>آنجا</strong><strong>که</strong><strong>آبشش</strong><strong>اولین</strong><strong>مکان</strong><strong>بعد</strong><strong>از</strong><strong>پوست</strong><strong>است</strong><strong>که</strong><strong>ماهی­ها</strong><strong>از</strong><strong>آن</strong><strong>طریق</strong><strong>در</strong><strong>معرض</strong><strong>مستقیم</strong><strong>سموم</strong><strong>یا</strong><strong>آلاینده­ها</strong><strong>قرار</strong><strong>دارند،</strong><strong>بنابراین</strong><strong>بررسی</strong><strong>تغییرات</strong><strong>ساختار</strong><strong>آبشش</strong><strong>شاخص</strong><strong>مناسبی</strong><strong>برای</strong><strong>سموم</strong><strong>یا</strong><strong>آلاینده­ها</strong><strong>تحت</strong><strong>شرایط</strong><strong>استرس</strong><strong>است</strong><strong>. هدف از این مطالعه، بررسی جراحات بافت آبشش ماهی کپور معمولی در مواجهه با نانوذرات مختلف بود. برای انجام این آزمایش 210 قطعه بچه ماهی کپور معمولی با طول کل 30/0</strong><strong>±</strong><strong>36/7 سانتی­متر و ماهی قرمز با طول کل 43/0</strong><strong>±</strong><strong>50/6 سانتی­متر در 6 تیمار، هرکدام در 3 تکرار درگروه­های 11تایی در آکواریوم­های 60 لیتری قرار داده شدند. نمونه­های بافت آبشش بچه­ماهیان کپور معمولی و قرمز بعد از 7 روز قرارگیری در معرض (50 درصد غلظت سمیت کشنده) نانواکسید روی، نانواکسید مس و نانودی­اکسید تیتانیوم برداشت شد. تغییرات بافتی با رنگ­آمیزی معمول هماتوکسیلین-ائوزین در نمونه­های قرارگرفته در معرض نانواکسید روی، نانواکسید مس و نانودی اکسید تیتانیوم مشهود بود، در حالی­که هیچ تغییر قابل تشخیصی در آبشش ماهیان گروه­های شاهد مشاهده نشد. جراحات مشاهده­شده در بافت آبشش هر دو ماهی شامل آنوریسم لاملایی، به­هم چسبیدگی لاملاهای ثانویه، افزایش مقدار موکوس آبشش و پرخونی بود، که بیشترین جراحت مشاهده­شده آنوریسم لاملایی و افزایش مقدار موکوس آبشش بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می­دهد که 50 درصد غلظت سمیت کشنده نانوذرات تیتانیوم، نانواکسید مس و نانوذرات روی می­تواند باعث آسیب و تخریب بافتی شود. همچنین سمیت تحت­کشنده نانواکسید روی نسبت به نانواکسید مس و نانودی اکسید تیتانیوم بیشتر بوده و باعث جراحات وسیع­تری در بافت آبشش ماهی قرمز و کپور معمولی می­شود.</strong>