بررسی تأثیر محافظه‌کاری مشروط و غیرمشروط حسابداری بر ریسک درماندگی مالی شرکت های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر محافظه‌کاری مشروط و غیرمشروط حسابداری بر ریسک درماندگی مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای کمی‌کردن محافظه‌کاری مشروط از نسبت جمع اقلام تعهدی غیرعملیاتی به‌کل دارایی‌ها و نسبت سود خالص قبل از اقلام غیرمترقبه به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام و برای سنجش محافظه‌کاری غیرمشروط از دو معیار نسبت کل اقلام تعهدی قبل از استهلاک به میانگین کل دارایی‌ها و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار خالص دارایی‌ها استفاده‌شده است. برای سنجش ریسک درماندگی مالی نیز از امتیاز Z' آلتمن و امتیاز O اولسون استفاده گردید. در راستای تحقق اهداف پژوهش، دو فرضیه اصلی و هشت فرضیه فرعی تدوین‌ شده است. جهت آزمون فرضیه های مطرح‌شده در این پژوهش، از نرم‌افزارهای Stata نسخه9.1 و Eviews نسخه 7 استفاده شد و برای آزمون هر یک از فرضیه‌های اصلی دو مدل رگرسیون کلی تخمین زده ‌شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 127 شرکت طی بازه زمانی ده‌ساله 1388-1379 می‌باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد که محافظه‌کاری مشروط و غیرمشروط حسابداری توان کاهش ریسک درماندگی مالی شرکت‌های ایرانی را دارد اما این ارتباط از لحاظ آماری معنادار نیست. بنابراین، شناسایی سریع‌تر اخبار بد نسبت به اخبار خوب (محافظه‌کاری مشروط) و اعمال رویه‌هایی که ذاتاً محافظه‌کارانه است (محافظه‌کاری غیرمشروط) تغییرات چشم‌گیر و قابل ارزیابی در میزان ریسک درماندگی مالی شرکت‌ها ایجاد نکرده است.