سخنی چند در باره‌ی مولانا یعقوب چرخی و تفسیر او

Abstract

در این مقاله‌ ضمن مروری به احوال و آثار یکی از عرفا و مشایخ معروف سده‌ی 14 میلادی مولانا یعقوب چرخی، به بررسی «تفسیر سوره‌ی فاتحه و دو جزء آخر قرآن کریم» او که از میان آثار متعددش شهرت و محبوبیت پیدا نموده است، پرداخته می‌شود. مؤلف قید می‌نماید که تفسیر با لحن وعظ و اندرز نگاشته شده، اغلب مباحث و مطالب تفسیری در اثر بر محور آداب دین و مذهب سنّت و جماعت چرخ می‌خورند. در تفسیر تأثیر طریقت نقشبندی بر ‌اندیشه و آرای مفسّر، که خود یکی از پیشگامان سلوک نقشبندی بود، برعلا [آشکارا] به مشاهده می‌رسد. در «تفسیر» ذوق شاعری، شعرفهمی و فکر دانشورانه‌ی مفسّر به هم آمده‌اند. مولانا یعقوب در بعضی حالات برای افاده‌ی آرا و ‌اندیشه‌ی خود پی در پی از شعر، خاصه از اشعار غنایی و عرفانی جلال‌الدّین رومی، حکیم سنایی غزنوی، عراقی و سعدی مدد جسته است که این رنگ خاصی به گفتار او بخشیده است.