فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی مساجد در تاجیکستان

Abstract

در دین مبین اسلام به فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی مسلمانان توجهی خاص می‌شود. نگاهی به مراسم و مناسک این دین، مانند برگزاری نمازجمعه و نماز‌های جماعت پنج‌وقته نشان می‌دهد بسیاری از آن‌ها را به‌تنهایی نمی‌توان به‌جای آورد و به اجتماع و مشارکت همگانی نیاز دارد. از دیگر سو، با توجه به شرایط کنونی کشور تاجیکستان، تهاجم فرهنگی و گرایش جوانان مسلمان به ادیان دیگر و غیره، مسجد، به‌عنوان مهم‌ترین مکان مذهبی، می‌تواند نقش فعالی به‌ویژه در حوزة فرهنگ و مشارکت فرهنگی داشته باشد. شایان ذکر است که پیشرفت فعالیت‌های فرهنگی و هنری در مساجد براساس دو اصل کلی است: اول، مصرف فرهنگی با تجهیز و راه‌اندازی امکاناتی مانند کتابخانه و تالار‌های نمایش؛ دوم، آفرینش فرهنگی با دایر کردن امکانات آموزشی درزمینة اموری مانند کتاب‌خوانی و خوش‌نویسی و محل درس‌های مختلف دوزندگی، گلدوزی، نقاشی و غیره. با توجه به این موضوع نگارنده بر این باور است که در وزارت فرهنگ جمهوری تاجیکستان، ستاد هماهنگی و هنری مسجد‌ها باید برای رشد مراکز فرهنگی و هنری در مساجد اقدام کند. در چنین حالتی مساجد در شرایط اقتصاد بازاری می‌توانند خودکفا شوند و از درآمد‌های خدمات فرهنگی در آبادی کشور سهمی داشته باشند.