فرزانۀ سخن

Abstract

فرزانه خواجه‌اوا (خجندی) از شاعره‌های مشهور و معاصر تاجیکستان است که اشعار او وردِ زبان مردم است. خواجه‌اوا هم‌زمان با رستاخیز فکری و فرهنگی مردم تاجیک پا به عرصة سخن نهاد. در این مقاله، برخی از ویژگی‌های سبکی و فکری اشعار این شاعرۀ تاجیک با ذکر نمونه‌هایی از شعر او تبیین و بررسی شده است. افکار فلسفی بکر، بیان توصیف‌های واقع‌گرایانه از زندگی، اعتقاد به قدرت انسانی در نبرد خیر و شر، بیان اندیشه و عقل و خرد در پیراهن تخیل و احساس، تکیه بر تمثیل و رمز در بیان سرگذشت و گرفتاری‌های انسانی و... از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر افسانه است. سروده‌های شاعران معاصر ایران نیز در آثار فرزانه بی‌تأثیر نبوده؛ مثلاً وی شعری در اقتفای نادر نادرپور سروده است. پیوند جهان‌بینی باستانی آریایی و اسلامی، بازتاب باورهای فلسفی مثل وحدت وجود، انعکاس آموزه‌های زردتشت، بودا، مولوی، و تجلی عشق عارفانه از دیگر ویژگی‌های بارز شعر فرزانه است که در این مقاله بررسی شده است.