جداسازی و شناسایی فلور قارچی خارجی قزل‌آلای رنگین کمان در استان البرز

Abstract

<em>قارچ‌های فرصت طلب به صورت بسیارگسترده‌ای در محیط‌های آبی و خاکی پراکنده‌اند. عوامل مستعد کننده مانند تراکم، استرس، حمل و نقل، دستکاری، آلودگی آب، تغذیه دستی و.... در بروز عفونت‌های قارچی نقش مهمی دارند که با توجه به حساس بودن ماهی قزل‌آلای رنگین کمان احتمال بروز بیماری افزایش می‌یابد. قزل‌آلای رنگین‌کمان از گونه‌های پرطرفدار در ایران محسوب شده و ایران یکی از تولید کنندگان اصلی این ماهی در آب شیرین می‌باشد. به همین جهت بررسی فلور باکتریایی، قارچی و انگلی در محیط‌های پرورشی اهمیت زیادی دارد. در این راستا از سطح بدن (پوست و باله) و آبشش 150 ماهی به ظاهر سالم با میانگین وزنی 48/5± 98/100 گرم در 15 کارگاه پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان با منبع آبی چاه طی دو فصل پاییز و زمستان 1395 دراستان البرز نمونه‌گیری انجام شد. نمونه‌‌ها در شرایط استریل به آزمایشگاه حمل و زیر هود میکروبیولوژیک به محیط‌های کشت سابورو دکستروز آگار حاوی کلرامفنیکل، کورن میل آگار و گلوکز پپتون آگار منتقل شدند. محیط‌های کشت در دمای 1±23 درجه سانتی‌گراد نگهداری و بطور روزانه حداکثر تا 2 هفته گرم‌خانه‌گذاری شدند. کلنی‌های قارچی رشد یافته از نظر خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی مورد بررسی و شناسایی قرار گرفتند. 103 مورد قارچ از سطح بدن جدا شد که 87 مورد آن قارچ رشته‌ای از 11 جنس و 16 مورد آن قارچ مخمری بود. از آبشش نیز 82 مورد قارچ جدا شد که از این تعداد 70 مورد آن از 10 جنس مختلف قارچ رشته‌ای بود و بقیه آنرا مخمرها تشکیل دادند. جنس آسپرژیلوس بیشترین جدایه را از پوست و آبشش تشکیل می‌داد که گونه فلاووس بیشترین سهم را دارا بود. طبق آزمون‌ آماری مربع کای بین سطح بدن و آبشش از نظر گونه‌های شناسایی شده اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (05/0p >)، ولی در اکثر موارد تعداد هر یک ازگونه‌های جدا شده در سطح بدن بیش از آبشش بود. قارچ‌ها در همه جا حضور دارند بنابراین وجود قارچ در منابع آبی نیز امری طبیعی تلقی می‌گردد. همچنین آلودگی‌های زیست محیطی از جمله حضور فاضلاب‌های شهری و کشاورزی در منابع آبی موجب مهیا شدن رشد سریعتر قارچ‌ها و پیدایش قارچ‌های غیر آبزی در آن خواهند شد. تنوع قارچ‌های جداسازی شده حاکی از شرایط نامطلوب بهداشتی مزارع است که مشکلاتی نظیر کاهش تولید، افزایش عفونت‌های قارچی و هزینه‌های درمانی را در پی دارد. آلودگی غذای مصرفی در کارگاه‌های پرورشی به‌ هاگ قارچ نیز می‌تواند از دلایل ورود آلودگی باشد</em>.