تدوین راهبردهای مدیریت فرآیند جهانی‌شدن در مناطق روستایی کشور

Abstract

جهانی‌شدن پدیده‌ای گسترده و شعار روزمره‌ای است که به‌سرعت زندگی بسیاری از مردم جهان را تحت تأثیر قرار داده است. این پدیده در نواحی شهری و روستایی دارای تأثیرات متفاوتی است اما اثرات آن بر جوامع روستایی بسیار متنوع و عمیق است. جوامع روستایی اثرات جهانی‌شدن را به‌طور خاص تجربه می‌کنند. برای کاهش اثرات منفی جهانی‌شدن در محیط‌های روستایی کشور نیاز به مدیریت فرآیند جهانی‌شدن روستاها هست. بر این اساس هدف این مطالعه شناسایی و استخراج راهبردهای مدیریت جهانی‌شدن در فضاهای روستایی ایران هست. برای دستیابی به این هدف از روش‌شناسی توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل SWOT برای تدوین راهبردها و ماتریس ارزیابی کمی QSPM برای رتبه‌بندی راهبردهای بهره گرفته شده است. سطح مطالعه ملی بوده و لذا جامعه آماری تحقیق، 42 نفر از متخصصان و خبرگان مطالعات روستایی در دانشگاه‌های کشور هست که با روش تصادفی برای جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه انتخاب شده‌اند. نتایج به‌دست‌آمده از طریق تحلیل نظرات خبرگان نشان داده که در وضع موجود راهبرد بازنگری/ محافظ کارانه با 8 استراتژی به‌عنوان راهبرد کانونی مورد تأکید برای مدیریت جهانی‌شدن روستاها در کشور هست. همچنین ارزیابی کمی استراتژی‌ها نیز نشان داد که راهبرد «زمینه‌سازی برای به‌کارگیری فناوری‌های مناسب با محیط‌های روستایی درزمینهٔ تولید» با مجموع نمره جذابیت 523/3 دارای بالاترین اولویت برای اقدام هست. البته قابل‌ذکر است که راهبرد کانونی محافظ کارانه برای بازه زمانی برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت پیش‌بینی‌شده و برای بلندمدت نیاز به اتخاذ راهبرد تهاجمی درزمینهٔ جهانی‌شدن روستاها در کشور است تا روستاها بتوانند همگام با تحولات جهانی حرکت کرده و شکاف‌های توسعه در کشور به حداقل ممکن کاهش یابد