رواج دروغ در جامعه ایران عصر قاجار با تکیه بر دوره ناصرالدین‌شاه

Abstract

دروغ‌گویی، همواره و در همه‌جا از جمله ایران دوره ناصری وجود داشته و البته کم‌تر از آثار اجتماعی آن در این دوره، سخن رفته اما ماهیت دروغ‌گویی و به ویژه، علت رواج آن در عصر ناصرالدین شاه چیست؟(سؤال) ذات استبدادی حکومت قاجاریه و روحیه خودبزرگ‌بینی و استبدادی که در بین دولت‌مردان وجود داشت، سبب رواج دروغ‌ در این عصر شد.(فرضیه) دست‌یابی به علل دروغ‌گویی، به منظور جلوگیری از آن در عرصه اجتماعی می‌تواند غرض مهمی باشد.(هدف) این پژوهش، بر اساس روش تحقیق تاریخی، به صورت توصیفی - تحلیلی، انجام شده است. در این روش، مبنای کار بر استخراج داده‌ها از منابع اصلی است که پس از گردآوری و پردازش آن‌ها، روند تحولات در چارچوب رویکرد تحلیلی بررسی می‌شود.(روش) این تحقیق، نشان می‌دهد که رژیم استبدادی قاجاری، برای توجیه مشروعیت نظام حاکم، تقویت جبرگرایی، از بین بردن نیروهای مولد و کاستن از فشار روحی ناشی از شکست، خواسته یا ناخواسته، سبب دامن‌زدن به انواع رذیلت‌های زشت اخلاقی چون تملق و دروغ‌گویی، اوهام و خرافات و سایر مفاسد اخلاقی در بطن و بدنه حکومت و سطح اجتماع گردید.(یافته‌ها)