آموزش حفظ قرآن در مهدهای کودک از منظر فقه تربیتی*

Abstract

دست‌یابی به حکم فقهی آموزش حفظ قرآن در مهدکودک‌ها بر مبنای روش استنادی و تحلیلی با تأکید بر روش استنباط فقهی، موضوع این نوشتار است. آموزش حفظ قرآن یعنی واداشتن کودک پیش‌دبستانی به حفظ قرآن درحالی‌که شرعاً مرفوع القلم است و حکم تکلیفی بر او بار نمی‌شود، استنباط حکم فقهی را با چالش مواجه می‌سازد. اما با تتبع در ادله رفع قلم، به دست می‌آید که این ادله انصراف به افراد بالغ داشته و موضوعاً شامل نابالغ نمی‌شود، اما شمول و عدم شمول این ادله در مرتبه احکام الزامی است. ازاین‌رو استنباط حکم استحبابی حفظ قرآن برای متربیان پیس دبستانی بی‌اشکال است. با توجه به عدم تعیین سن خاص برای شروع آموزش حفظ قرآن در روایات و نیز گرایش ذاتی کودک به معنویت و قدرت حافظه او دست‌کم به لحاظ عقلی و عرفی مانعی از آموزش حفظ قرآن برای کودکان پیش‌دبستانی وجود ندارد. همچنین با تنقیح مناط از دلالت روایاتی که آموزش قرآن را حق فرزند بر والدین معرفی کرده، می‌توان دست‌کم استحباب آموزش حفظ قرآن را استنباط نمود. ازاین‌رو اجبار و الزام آنها به فراگیری قرآن جایز نیست و چنانچه این امر موجب تنفر از قرآن شود یا اسباب انحراف کودک در آینده را فراهم آورد، حرام است.