ارزیابی پژوهش‌های جین دمن مک اولیف

Abstract

این پژوهش برآن است تا به بررسی و نقد پژوهش‌های پروفسور جین دمن مک اولیف پیرامون قرآن و تفاسیر آن بپردازد. وی که از قرآن پژوهان بنام و مشهور غربی است، در آثار مختلف خود به تفسیر قرآن پرداخته است. او قرآن کریم را از حیث متنی، کتابی قدرتمند و تأثیرگذار، ولی از حیث سندی دارای اشکالاتی می‌داند؛ از آن جمله: عدم جمع قرآن در زمان حیات پیامبر و موقوف بودن اعتبار قرآن بر احادیث. این دو اشکال مخالف دلایل قطعی است و قرآن در زمان حیات پیامبر تدوین شده و به علت نقل متواتر از اعتبار کامل برخوردار است. مک اولیف تاریخ تفسیر قرآن کریم را به سه دوره تکوین،کلاسیک و مدرن تقسیم نموده است. عمده‌ترین اشکال وی در این تحلیل آن است که در معرفی مهم‌ترین مفسران دوره صحابه از نام حضرت علی غفلت ورزیده است و اعتبار تفسیر را منحصر درحدیث دانسته است. او تفسیر دوران مدرن را تداوم همان دوره کلاسیک البته توأم با تغییراتی می‌داند که ظهور صداهای تفسیری جدید از مهم‌ترین مشخصات آن است. این مستشرق مشهور در زمینه معرفی علوم تفسیری از رهگذر مقایسه دو کتاب معروف «البرهان» و « الاتقان» تلاش نموده است اطلاعات سودمندی به دست دهد.