جامعیت قانون‌گذاری قرآن در حوزه خانواده

Abstract

اعجاز تشریعی به معنای شگفتی محتوایی و اتقان احکام انسان‌ساز و سعادت‌آفرین قرآن کریم یکی از وجوه متعدد اعجاز قرآن از منظر مسلمانان می‌باشد. در عصر حاضر، گزاره‌های مؤید بی‌مانندی قرآن در بُعد قانون‌گذاری، ضمن تأکید بر فرازمانی و فرامکانی بودن تعالیم بیش از پیش مورد اهتمام قرآن‌پژوهان قرار گرفته است. در این نوشتار پس از مفهوم‌شناسی و ذکر پیشینه نگرش به این وجه، به طور خاص تشریعات قرآنی در حوزه خانواده که مهم‌ترین پایگاه تعالی مادی و معنوی انسان به شمار می‌رود، مورد دقت قرار گرفته است و تلاش شده در دو بخش تحلیلی به جنبه‌های اعجازگونه قرآن کریم در حوزه خانواده بپردازد. در بخش اول از بارزترین مبانی تشریعات قرآنی سخن به میان رفته است. اهتمام به کرامت انسان‌ها، نفی برتری‌های جنسیتی، تناسب حقوق و وظایف و اخلاق محوری از جمله این مبانی است. در بخش دوم جامعیت تشریعات در حوزه خانواده با استناد به آیاتی که ضمن سبب‌شناسی تشکیل خانواده، به ترسیم روابط زوجین با یکدیگر و فرزندان با والدین اختصاص یافته، کارکردهای مختلف خانواده را تبیین نموده و ضوابطی جهت حل اختلافات در این ساختار ارائه داده است. طرح چنین سطحی از قوانین، با دورنمای منحط حاکم بر عصر جاهلی و در مقایسه با تعالیم کتاب‌های آسمانی پیشین در حوزه خانواده از جمله ادله‌ای است که اذعان به خارق‌العاده بودن تشریعات قرآنی در حوزه خانواده را نتیجه می‌دهد.