ارزیابی تواتر قرائات از دیدگاه آیت الله فاضل لنکرانی

Abstract

مبحث قرائات و تواتر آن‌ها، از مهم‌ترین مباحث علوم قرآنی به شمار می‌آید؛ موافقان تواتر قرائات با ادله‌ای که اقامه می‌کنند لزوم آن را اثبات می‌نمایند؛ ولی دلایل آن‌ها مورد پذیرش واقع نمی شود؛ آیت الله فاضل از جمله مخالفان تواتر قرائات به حساب می‌آید؛ ایشان با بیان دلایل موافقان تواتر، آن‌ها را نقد می‌کند. یکی از مهم‌ترین استدلال هایی که قائلان به تواتر بدان تمسک کرده‌اند، تلازم بین تواتر قرآن و قرائات است؛ آن‌ها با این پیش فرض که قرآن و قرائات با هم اتحاد دارند لزوم تواتر قرائات را مدعی شده‌اند؛ لکن آقای فاضل با نقدهایی چون عدم تلازم میان تواتر اصل قضیه و خصوصیات آن، وجود چنین تلازمی را منکر شده‌اند و دلایل آن‌ها را مخدوش نموده‌اند؛ از طرفی با بیان دیدگاه‌های موافق و مخالف تواتر قرائات، اجماعی نبودن این نظریه به اثبات رسیده است. آقای فاضل تواتراصل قرآن را امری لازم و ضروری می‌دانند؛ ایشان از میان قرائات قرآن تنها یک قرائت را صحیح می‌دانند و آن قرائت معهود و مشهور بین مسلمین است. با بررسی‌های آیت الله فاضل روشن می‌گردد که دلیل معتبری برای اثبات تواتر قرائات وجود ندارد.