ارزیابی سندی روایت حفص از قرائت عاصم

Abstract

بحث از شناخت قرائت صحیح قرآنی در علوم مختلف اسلامی همچون تفسیر و فقه از اهمیت بالایی برخوردار است. از آنجا که از میان قرائات موجود، برخی روایت حفص از عاصم را به عنوان تنها قرائت صحیح السند قرآنی معرفی کرده و به تبع آن سایر قرائات را باطل خوانده‌اند، ارزیابی سند این قرائت دارای اهمیت ویژه می‌باشد. این پژوهش با ارزیابی سند این قرائت، به این نتیجه رسیده که نه تنها اصل این سند بر اساس روایت ضعیفی طرح شده، بلکه حفص، عاصم و عبد الرحمن سلمی نیز در این سند، امامی مذهب نبوده، فاقد توثیق نزد علمای شیعه می‌باشند. علاوه بر آنکه حفص متهم به کذب و جعل حدیث بوده و عاصم نیز به سوء حفظ توصیف شده است. بر این اساس، این روایت از قرائات ضعیف السند محسوب می‌شود و نمی‌توان در تفسیر و فقه صرفاً به آن استناد و اعتماد کرد، بلکه لازم است سایر قرائات نیز مورد توجه قرار گیرند. به هر حال، بر اساس روایات اهل بیت، قرائت قرآن تا عصر ظهور امام زمان طبق قرائات موجود تجویز شده است.