بررسی دلایل تواتر قرائات رایج

Abstract

نوشتار پیش رو، مروری کوتاه بر نظریه تواتر قرائات و نقد ادلّه آن است. قرائت یا همان «ویژگی‌های زبانی و گفتاری واحد مقروء»، از غالبِ مورد اتفاق، و اندکِ مورد اختلاف میان قرّاء، تشکیل یافته است. در این نگاشته، به بررسی شرایط انتساب قرائت به نبی اکرم از مجرای احراز تواتر آن می‌پردازیم. به نظر نگارنده ادلّه‌ مورد استناد قائلان به تواتر، ناتمام است؛ زیرا این ادلّه نهایتاً، قرائت واحد یا قرائات متعدد را تا عصر نزول به پیش می‌برند، لیک دلیلی بر تقریری بودن آن‌ها و بر فرض تقریری بودن، دلایلی بر وحیانیّت آن‌ها نیست. البته هر اختلافی در قرائت، لزوماً به تغییریافتگی در قرآن نمی‌انجامد و بر فرض بروز تغییر نیز به معنای تحریف نخواهد بود.