تحلیل شخصیت زن در نمایش‌نامة «پرده خانه» اثر بهرام بیضایی

Abstract

نمایش­نامة پرده خانه از آثار نمایشی بهرام بیضایی است که در آن، زن از نقشی محوری برخوردار است. این اثر بازگوکنندة زندگی زنانی است که در چنبرة نظامی خشن و مستبد گرفتار آمده­اند. در این اثر، افزون بر تحلیل شماری از ویژگی­های شخصیتی زنان در نظام مردسالار، نقش­های گوناگون زن در چنین نظامی برجسته شده است. با وجود تلاش­های گستردة نظام مردسالار برای مسخ هویت زنان، کشتن اندیشه­های ایشان و تاراج جسم و روح آنان، زنان در پرتو آگاهی، خرد و سیاست­مداری بر چنین نظامی پیروز می­شوند و آزادی و دیگر حقوق از دست رفتة خویش را باز می­یابند. هم­چنین این نمایش­نامه، بآسانی تن به تأویل می­دهد؛ زن در این نمایش­نامه، افزون بر بازی کردن نقش واقعی و طبیعی خود در نظام مردسالار، شماری از خویش­کاری­های آناهیتا، الهة اسطوره­ای را نیز به وام گرفته است. در این مقاله، تلاش شده تا نقش، جای­گاه و کنش و واکنش­های زن در چنین نظامی تحلیل و بررسی شود.