کاربرد هنری فعل در نثر گلستان

Abstract

سعدی را «استاد سخن» می‌خوانیم، چه صیت سخنش به همه جا ـ از دیر باز تا کنون ـ رسیده و شعر نغز و نثر بی‌بدیل وی «در صحیفة روزگار مسطور و بر السنة احرار مقروء» است. سخن وی به صفت سهل ممتنع آراسته است و به روانی و شیوایی معروف. شیوة سخن‌وری سعدی، همان‌طور که بیان شد، موجب گشته است تا پژوهش‌گران و ادیبانی بسیار، جنبه‌های گوناگون هنر وی را تحت بررسی و پژوهش قرار دهند، تا جنبه‌های زیبایی‌شناختی سخن سعدی بیش‌تر آشکار گردد. در این نوشتار سعی بر آن است که کاربرد هنری فعل در نثر گلستان بررسی گردد. با آن‌که پژوهش‌هایی گوناگون در نثر گلستان بانجام رسیده است، لیکن بررسی کاربرد فعل و روشن‌نمودن گوشه‌ای دیگر از هنر سعدی خالی از فایده نیست. در این میان، با بررسی ویژگی‌های نحوی، فرایندهای معنایی افعال و ... می‌توان هنر زبانی آن بزرگ استاد سخن را تا حدودی نمایاند.