تأثیر پسماند اشباع شدگی و ترشوندگی در محاسبه نمای اشباعی

Abstract

تعیین اشباع سیالات از پارامترهای اساسی جهت تخمین هیدروکربور درجای مخازن است که مبنای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی تولید از مخازن می‌باشد. روابط آرچی متداول‌ترین روابطی است که در تعیین اشباع سیالات به کار گرفته می‌شود. یکی از پارامترهای مهم در این روابط، نمای اشباعی است که با اندازه‌گیری مقاومت ویژه سنگ در اشباع جزئی تعیین می‌شود. نمای اشباعی با دو پارامتر دیگر رابطه آرچی که ضریب سیمان‌شدگی و پیچاپیچی می‌باشند، تفاوت‌های اساسی دارد. ضرایب سیمان‌شدگی و پیچاپیچی بیشتر به نوع سنگ بستگی دارد، ولی نمای اشباعی به نحوه توزیع سیالات در محیط متخلخل و در نتیجه به پسماند اشباع‌شدگی طی فرایندهای آشام و تخلیه و نیز ترشوندگی وابسته است. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر پسماند اشباع‌شدگی و ترشوندگی بر روی نمای اشباعی می‌باشد. بدین منظور با استفاده ازسیستم چهار الکترودی اندازه‌گیری مقاومت الکتریکی، نمای اشباعی طی سیکل‌های مختلف اشباع شدگی از حالت تخلیه اولیه تا ثانویه در دمای مخزن و با استفاده از نفت مخزن برای پنج نمونه مغزه اندازه‌گیری شده است. روش مورد استفاده، صفحه متخلخل و دینامیکی است که در آن همزمان منحنی‌های کامل فشار مویینگی و ترشوندگی نمونه‌ها تعیین می‌گردند. نتایج، بیان‌گر تأثیر پسماند اشباع‌شدگی بر روی نمای اشباعی در نمونه‌های مختلف مورد آزمایش طی مراحل تخلیه اولیه، آشام خود به خود و اجباری و تخلیه خود به خود و اجباری است که تغییراتی را از 1/0 تا 66/0 در مقدار نمای اشباعی به وجود می‌آورد، به طوری که این تغییرات در نمونه‌های نفت‌تر بیشتر از نمونه‌های آب‌تر روی می‌دهد.