نقد و بررسی کتاب مختارات من الشعر العربی الحدیث، اثر مصطفی بَدَوی

Abstract

از دستاوردهای نقد ادبی آگاهی از کیفیت و نقاط ضعف و قوت منابع علمی است. کتاب مختارات من الشعر العربی الحدیث، به کوشش مصطفی بَدَوی، حاوی گزیده‌هایی از اشعار معاصر عربی است که علاوه‌بر ارائة مقدمه‌ای ارزشمند در شرح و تحلیل جریان‌ها و مکاتب ادبی، به معرفی شاعران برجستة هر مکتب و ارائة نمونه‌هایی از اشعار آنان پرداخته است. محور کار نویسنده توجه به جریان‌های ادبی و تقسیم شاعران بر مبنای گرایش‌های ادبی آنان است. مقالة حاضر ضمن معرفی این کتاب، آن را در دو محور شکلی و محتوایی بررسی و نقد می‌کند؛ سپس بر اساس شاخص‌های مهم نقد و ارزیابی کتاب، میزان تناسب و میانگین موفقیت کتاب را در هر شاخص با ترسیم جدول و نمودار نشان می‌دهد. مؤلف نمونه‌های اشعار را بسیار هوشمندانه انتخاب کرده که بیانگر خلاقیت و تسلط وی بر شعر معاصر عربی است. ولی از آنجا که هیچ‌یک از آثار و نگاشته‌های موجود را نمی‌توان فراتر از دایرة نقد و ارزیابی یافت، این کتاب با همة جنبه‌های مثبت، معایب و کاستی‌هایی دارد؛ مانند فقدان شرح و تحلیل اشعار، بی‌توجهی به شعر مقاومت، ارجاع‌ ندادن به منابع و نداشتن پاورقی. بنابر بررسی نگارندگان این مقاله، کتاب شذرات من النظم و النثر فی العصر الحدیث تا حد بسیاری پاسخ‌گوی این کاستی‌هاست و پیشنهاد می‌شود کتاب جدیدی که نقاط مثبت هر دو کتاب در آن باشد تألیف شود.