ریشه‌یابی نزاع‌های دسته‌جمعی بین چند نسل (مورد مطالعه: جامعه روستایی امام‌زاده عبدالله از توابع شهرستان هندیجان- استان خوزستان)

Abstract

نزاع‌ دسته‌جمعی در جامعه از جمله مسائلی است که می‌تواند آرامش و امنیت و درنتیجه کیفیت زندگی مردم را به خطر اندازد. در پژوهش حاضر مسئله‌ی اصلی پژوهشگران مطالعه ریشه‌های نزاع‌های دسته‌جمعی بین چند نسل در روستای امام‌زاده عبدالله است که در محدوده سیاسی بخش مرکزی شهرستان هندیجان از توابع استان خوزستان قرار دارد. پژوهشگران در این پژوهش از روش کیفی برای دستیابی به اهداف اساسی پژوهش بهره برده‌اند. پژوهشگران به‌منظور گردآوری داده‌ها از تکنیک‌هایی همچون مصاحبه و مشاهده سود جسته‌اند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با تکنیک تحلیل تماتیک صورت گرفته است. نگارندگان با دو گروه 6 نفره و 3 نفره مصاحبه کرده‌اند. همچنین با 5 نفر به صورت فردی مصاحبه کیفی انجام داده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند آنچه به عنوان عوامل اقتصادی بین سه نسل زمینه‌ساز نزاع شده، در نسل اول و دوم نزاع بر سر جای کاه خرمن، آب چاه، خوردن محصول توسط احشام و در نسل سوم نزاع بر سر چاه نفت، زمین کشارزی و حقوق مالکیت بوده است. از جمله عوامل فرهنگی که در بین سه نسل زمینه‌ی نزاع را به‌وجود آورده است طایفه‌گرایی، تعصب طایفه‌ای و نادیده گرفتن عرف بوده است. منتهی در نسل سوم نزاع بر سر تعصب طایفه‌ای نسبت به نسل اول و دوم کمتر شده است. نتایج حاکی از آن است که نبود تعریف دقیق و روشن از حقوق مالکیت باعث شده است که بین نسل اول و سوم در بعد اقتصادی شاهد افزایش نزاع باشیم. همچنین متفاوت بودن ارزش‌های اجتماعی نسل اول و سوم در بعد فرهنگی باعث بروز اختلافات شده است. از جمله راهکار برای کاهش نزاع در روستا ایجاد مراکز مشاوره و افزایش آگاهی از آسیب‌های اجتماعی و حقوقی ناشی از وقوع آن است.