بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی در فرزندان افراد معتاد

Abstract

کیفیت زندگی مفهومی است که در سال­های اخیر به واسطه نقشی که در سلامت اجتماعی و روانی افراد دارد، اهمیت بسزایی یافته است. در همین راستا و با توجه به این که سوءمصرف مواد والدین، مشکلات زیادی را ایجاد می­کند که باعث اختلال در روند کیفیت زندگی فرزندان آنان می­شود؛ شناخت مسایلی که می­تواند کیفیت زندگی و سطح سلامت آنان را به مخاطره بیاندازد، ضروری به نظر می­رسد. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت زندگی و بررسی ابعاد مختلف آن در فرزندان افراد معتاد روستایی ساکن در حومه شهرستان اردبیل طراحی و اجرا شده است. روش تحقیق این پژوهش از نوع مقطعی و توصیفی-تحلیلی بوده که بر روی 100 نفر از فرزندان افراد معتاد انجام گرفته است. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل سیاهه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه 26 سوالی کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت بود. همچنین، اطلاعات گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 19 و با بهره­گیری شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون­های آماری تی تست، و همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. طبق نتایج به­دست آمده در تمام ابعاد کیفیت زندگی، دختران افراد معتاد وضعیت بهتری نسبت به پسران دارند. یافته­ها نشان داد بین هر چهار بعد کیفیت زندگی با سن، جنسیت، تعداد افراد خانواده (پرجمعیت یا کم جمعیت بودن خانواده) و نیز نوع ماده مصرفی توسط والدین (مواد سبک یا سنگین) ارتباط آماری معنی دار (01/0< p) برقرار است. همچنین، کیفیت زندگی 7 درصد فرزندان افراد معتاد بالا، 45 درصد متوسط و کیفیت زندگی 48 درصد در سطح پایین قرار داشته است. یافته‌های پژوهش حاضر، ما را در زمینه تأثیر اعتیاد والدین و عوارض آن بر کیفیت زندگی فرزندان آن‌ها آگاه می­سازد که با توجه به این نتایج، کیفیت زندگی فرزندان افراد معتاد پایین­تر از متوسط است و انجام ارزیابی‌های روانشناختی فرزندان افراد معتاد و ارائه خدمات روانشناختی در زمینه­های مختلف برای ارتقای سطح سلامت و کیفیت زندگی آنان توصیه می­شود.