تحلیل جامعه‌شناختی عوامل تأثیرگذار بر تمایل کشاورزان به مشارکت در طرح‌های یکپارچه‌سازی اراضی (مورد مطالعه: روستاهای منتخب شهرستان بوکان)

Abstract

موفقیت طرح یا برنامه‌ای در گرو انجام پژوهش‌های متناسب با نوع نگرش، باورهای روستاییان و مشارکت دادن آنان در جریان طرح‌ها است. هدف مقاله حاضر نیز یافتن و تحلیل عوامل مؤثری است که بر تمایل کشاورزان به مشارکت در طرح‌های یکپارچه‌سازی اراضی، تأثیر منفی یا مثبت می‌گذارد. در تحقق یا عدم تحقق طرح‌های مذکور، عوامل مهمی از جمله عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، فنی و اجرایی مؤثرند؛ از این رو، می‌توان گفت که یکپارچه‌سازی اراضی، بیش از آنکه کاری فنی و فیزیکی و حتی اقتصادی باشد، کاری فرهنگی، اجتماعی و حتی روانی است. در پژوهش حاضر، با استفاده از نظریه‌های مکتب نوسازی (راجرز، لرنر)، روانشناسان اجتماعی (سیمن و لوین) و توسعه مشارکتی (ساموئل موشی) و با رویکرد کمی، برای نیل به اهداف پژوهش تلاش شده است. جامعه آماری پژوهش، سه روستای شهرستان بوکان است که طرح‌های یکپارچه‌سازی اراضی در آن اجرا شده است. از میان 241 بهره‌بردار، تعداد 120 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده و با استفاده از تکنیک پرسشنامه اطلاعات جمع‌آوری گردیده است. یافته‌های استنباطی پژوهش نشان داد که سن، سطح تحصیلات، نوگرایی، و آینده‌گرایی متغیرهای معنادار و تأثیرگذار مثبت است و بیگانگی اجتماعی در سه معنای بی‌قدرتی، انزوا و نارضایتی به عنوان مانع تمایل به مشارکت عمل می‌کند.