واکاوی سازوکار تولید و نشر اطلاعات سامانه هشدار زودهنگام خشکسالی در شهرستان کرمانشاه

Abstract

خشکسالی ازجمله بلایایی است که بیشترین خسارات مالی را در ایران برجای می‌گذارد. بااین‌وجود، برنامه‌های مدیریت خشکسالی عمدتاً بر پایه مدیریت بحران استوار است. درحالی‌که می‌بایست جهت‌گیری برنامه‌ریزی‌های خشکسالی به سمت مدیریت ریسک که یکی از مهم‌ترین ارکان آن، سامانه هشدار زودهنگام است، تغییر جهت یابد. در سامانه هشدار زودهنگام، اطلاعات به‌موقع برای افرادی که در معرض مخاطره قرار دارند، فراهم می‌شود تا بدین طریق بتوانند ریسک را کاهش دهند. پژوهش حاضر با هدف واکاوی سازوکار تولید و نشر اطلاعات سامانه هشدار زودهنگام خشکسالی در شهرستان کرمانشاه انجام شد. بدین منظور، از رویکرد کیفی (روش مطالعه موردی و روش اسنادی) بهره گرفته شد. جامعه موردمطالعه شامل کارشناسان سازمان هواشناسی، جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه‌ای، نظام‌مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، بانک کشاورزی، صداوسیما، اداره بحران و فرمانداری (26 نفر) بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری موارد ویژه انتخاب شدند. نتایج نشان داد ارائه اطلاعات و هشدار خشکسالی و مدیریت آن در قالب یک سیستم سازمان‌یافته در شهرستان کرمانشاه توسعه پیدا نکرده و گاهی سازمان‌ها به‌صورت مستقل و جزیره‌ای، اقداماتی را انجام می‌دهند و اطلاعاتی را به بهره‌برداران منتقل می‌کنند، بدون اینکه به شرایط محلی منطقه، نیازها و واکنش کشاورزان نسبت به این هشدارها توجهی داشته باشند. دستاوردهای این تحقیق می‌تواند گامی مؤثر در راستای طراحی سامانه‌ هشدار زودهنگام خشکسالی در استان کرمانشاه باشد که به توانمندسازی کشاورزان جهت اقدامات به‌موقع و مناسب جهت کاهش ریسک خشکسالی منجر گردد.