تحلیل عوامل مؤثر بر توسعة مکانیزاسیون در نواحی روستایی (مطالعة موردی: دهستان غنی‌بیگلو، شهرستان زنجان)

Abstract

بخش کشاورزی برای تأمین امنیت غذایی جامعه و ایفای نقش مؤثر در تقویت استقلال ملی، نیازمند گذر سریع از مرحلۀ تولید معیشتی و سنتی به مرحلۀ تولید پیشرفته و تجاری است. مکانیزاسیون رویکردی است که دستیابی بخش کشاورزی به مرحلۀ تولید تجاری را ممکن می‌سازد و از ارکان کشاورزی مدرن به‌شمار می‌آید. بدون مکانیزاسیون، چشم‌انداز روشنی از کشاورزی پویا و پایدار که بتواند نیازهای غذایی را معقولانه برطرف سازد، متصور نیست. توسعة مکانیزاسیون در جوامع کشاورزی و به‌ویژه در نواحی روستایی کشور با مشکلاتی همراه بوده است که شناخت عوامل مؤثر بر آن می‌تواند به برنامه‌ریزی برای رفع آنها کمک کند. از این رو در تحقیق حاضر به بررسی علل توسعه‌نیافتگی مکانیزاسیون در نواحی روستایی دهستان غنی‌بیگلو در شهرستان زنجان پرداخته شده است. نوع تحقیق کاربردی است و به‌صورت توصیفی- تحلیلی، به‌روش پیمایشی انجام شده است. گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) صورت گرفته است. جامعة آماری، 2330 بهره‌بردار کشاورز روستاهای دهستان غنی‌بیگلوی شهرستان زنجان است که طبق فرمول کوکران تعداد نمونة لازم برای تکمیل پرسشنامه، 300 کشاورز تعیین گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات با آزمون تحلیل عاملی و همبستگی پیرسون انجام گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که شیوة تولید، درآمد و اشتغال از مهم‌ترین علل توسعه‌نیافتگی مکانیزاسیون در منطقة مطالعه‌شده است.