تحلیل جامعه‌شناختی مقابلة کشاورزان با آثار زیان‌بار تغییر آب‌وهوا مطالعة موردی: شهرستان بابلسر

Abstract

تغییر آب‌و‌هوا پدیده‌ای است که به‌سرعت درحال وقوع است و پیامدهای زیان‌بار گسترده‌ای دارد. بهره‌گیری از دانش تغییر آب‌وهوا و یقین داشتن از ‌وقوع آن، در توانمندسازی گروه‌های آسیب‌پذیر در برابر پیامدهای این تغییر بسیار مؤثر و حیاتی است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش دانش و باور کشاورزان به تغییر آب‌وهوا در حمایت‌شان از سیاست‌های سازگاری در کشاورزی است. جامعۀ آماری این تحقیق را 7861 نفر از کشاورزان شهرستان بابلسر تشکیل می‌دهند که با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، تعداد 140 نفر از آنها به‌عنوان نمونۀ آماری برگزیده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات تحقیق، پرسشنامۀ محقق‌ساخته بود و میزان پایایی پرسش‌ها بیش از 60 درصد به‌دست آمد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که میزان دانش تغییر آب‌و‌هوا، باور به ‌وقوع آن و نیز سطح حمایت کشاورزان از سیاست‌های مقابله، بیش از متوسط بوده است. براساس تحلیل رگرسیون، متوسط زمین زراعیِ دراختیار و باور به ‌وقوع تغییر آب‌وهوا مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر حمایت کشاورزان از سیاست‌های مقابله بودند. درحالی‌که متغیرهای سن، درآمد حاصل از کشاورزی، و دانش تغییر آب‌وهوا بر عامل حمایت تأثیری نداشتند. براساس نتایج این تحقیق، پیشنهادهایی برای توانمندسازی کشاورزان و حمایت‌های اجتماعی، روانی، و اقتصادی ارائه شده است.