سیر تحول معماری روستاهای دوره سیلک I-II در شمال مرکزی ایران

Abstract

یکی از موضوعات مهم در مورد جوامع پیش از تاریخ مسئله سکونت انسان‌ها بوده است که تغییر و تحولات و مراحل پیچیده را طی کرده است و در نهایت منجر به دست‌یابی به آثار بدیع معماری در روستاها شده است. از آنجایی که معماری می‌تواند بازگوکننده وضعیت اقلیم، اقتصاد، معیشت و ساختار جوامع گذشته باشد، مطالعه و بررسی سیر تحولات معماری روشی مناسب برای روشن کردن وضعیت حاکم بر جوامع روستایی است. شمال مرکزی ایران از جمله حوزه‌های جغرافیایی است که می‌توان سیر تحولات معماری در ادوار مختلف را در آن مطالعه کرد. مهم‌ترین پرسش‌ها درزمینه بررسی سیر تحولات معماری روستاهای پیش از تاریخ شمال مرکزی ایران در این مقاله بدین شرح است: آثار معماری روستاهای اولیه در محوطه‌های شمال مرکزی در این دوران دارای چه ویژگی‌هایی است؟ در فرآیند گذر از دوره سیلک I به II در معماری این روستاها چه تغییراتی ایجاد شده است؟ دلایل ایجاد این تغییرات در معماری محوطه‌های موردمطالعه چه بوده است؟با مقایسه معماری روستاهای دوره‌های سیلک I و II ضمن بررسی سیر و تحولات و معرفی معماری این دوران، می‌توان معماری دوره‌های سیلک I و II را به عنوان سندی برای معرفی، قدمت و پیشرفت معماری بومی در فلات مرکزی ایران محسوب کرد. با مطالعه دقیق سیر تحول معماری مردمان روستانشین ساکن در شمال مرکزی ایران در این دوران تغییرات و پیشرفت درونی به وضوح مشخص است.