تحلیلی بر تولید و مصرف فولاد و توسعه اقتصادی

Abstract

مصرف فولاد رابطه مستقیمی با درجه توسعه اقتصادی هر کشور دارد وبرای کشورهای در حال رشد یکی از شاخصهای مهم توسعه اقتصادی محسوب می شود. در مراحل اولیه رشد و جهش اقتصادی نرخ رشد مصرف فولاد شدت می یابد وپس از یک دوره ثبات نسبی ، با فرا رسیدن بلوغ اقتصادی به تدریج مصرف فولاد کاهش می یابد. به عبارت دیگر در فرآیند توسعه اقتصادی حجم عظیم سرمایه گذاریهای زیر بنایی و زیر ساختهای صنعتی در ابتدای دوره ، به طور طبیعی نیاز به مصرف فولاد را بالا می برد و توسعه تکنولوژی در مراحل بعدی زمینه سرمایه گذاری در صنایع حساس را متنوع می نماید و به تدریج الزامات اقتصادی ، تکنولوژیک ورفاهی یک جامعه توسه یافته تمرکز و استفاده از منابع و مواد اولیه حجیم را کاهش داده و تکیه بر ارزش افزوده فکری محض(Mind Pure) را ترغیب می نماید. جمهوری اسلامی ایران هنوز اولین مراحل توسعه اقتصادی خود را می گذارند ونیاز روز افزونی به فولاد در سرمایه گذاریها ی زیر بنایی و توسعه ظرفیتهای تولیدی خود دارد ، اگر چه ساختاروابسته صنایع کشور را بطه معنی داری بین مصرف فولاد توسعه حلقه های صنعتی به دست نمی دهد و در حال حاضر شدت مصرف فولاد بیشتر وابسته به توسعه صنایع ساختمان است. الگوهای مورد آزمون در این تحقیق رابطه مصرف فولاد را با تولید نا خالص داخلی ، تشکیل سرمایه ثابت ، ارزش افزوده صنعت ، و ارزش افزوده ساختمان نشان می دهد و اگر قرار باشد نرخهای رشد برنامه دوم توسعه محقق شود ، و تداوم مصرف فولاد کشور در سال 1385 در حد خود کفایی و بدون احتساب نیاز های توسعه صادرات ، باید به رقم 13 میلیون تن برسد و یقیناً ظرفیتهای جدیدتری را با افزایش سالانه حدود 600 هزار تن می طلبد. البته تحقق چنین روند رشدی در مقایسه با کشورهای آسیای جنوب شرقی بسار ناچیز بوده و معلوم نیست که جایگاه نسبی کشور را در سطح کنونی بتواند حفظ کند.