تبیین نقش عوامل موثر بر جلب سرمایة مستقیم خارجی در ایران

Abstract

در مقالة حاضر هدف‎، شناسایی عوامل موثر بر جریان سرمایه‎گذاری مستقیم خارجی و نشان دادن جایگاه ایران در این مقوله است. پس از شناسایی عوامل موثر بر جلب سرمایه‌های خارجی، تاثیر برخی از متغیرهای مهم بر جریان ورودی FDI به کشور‎، با استفاده از مدل Bajo-simo ، از روش ARDL و داده‌های سال‌های 1380ـ1353 بررسی شده است. نتایج مدل که شامل 3 خروجی است، نشان می‌دهند که طی این دوره، در کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ تورم (که بیان‎گر عدم کارامدی سیاست‌های اتخاذی دولت در کشوراست) به عنوان عاملی منفی برای جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی عمل کرده است. هم‌چنین افزایش تولید ناخالص داخلی، افزایش موجودی سرمایه و افزایش درجة باز بودن اقتصادی که به معنای کاهش موانع تعرفه‌ای در کشور است، باعث افزایش جریان ورودی FDI به کشور می‎شود. همچنین افزایش نرخ بهره و نرخ ارز نیز تاثیر منفی بر ورودی FDI به کشور داشته نتیجة بررسی نشان داد که تغییرات نرخ دستمزد تاثیری بر ورودی FDI نداشته است. نتایج براورد مدل پویا نیز وجود رابطة بلندمدت بین متغیرهای ذکر شده و ورودی سرمایة مستقیم خارجی را تایید می‌کند. مدل ECM نیز حاکی از آن است که با وارد شدن یک شوک به هر یک از متغیرهای توضیحی مدل، حدود 5/2 تا 3 سال طول می‌کشد که جریان ورودی FDI، به سطح تعادلی خویش باز گردد. طبقه‌بندی JEL: F21, F23 .