مدل‌سازی سیستم پویای مالیات بر ارزش زمین در اقتصاد ایران

Abstract

نظام مالیاتی موجود در ایران نتوانسته است از دیگر کارکردهای مالیات به­ شکل ابزار تنظیم‌کنندة بازار بهره‌برداری کند. زمین یکی از عوامل تولید است که می­تواند از سوی دولت‌ها با هدف کنترل سوداگری، تخصیص بهینة منابع و کسب درآمد موضوع اخذ مالیات واقع شود. در مطالعة حاضر، با استفاده از رویکرد پویایی سیستم[1] موضوع تأثیرات وضع مالیات بر زمین در اقتصاد ایران در یک دورة بلندمدت به­ عنوان سیاستی مبتنی بر نظریة اقتصادی مدل­سازی و در قالب سه سناریو بررسی شده است. پویایی سیستم یک روش شبیه‌سازی شبه تجربی است که در درک سیستم­ها توانمندی خاصی دارد. این روش بر پایة ساختار مدار کنترلی بنا شده است و امکان مطالعة ساختار و رفتار سیستم‌های پیچیدة اقتصادی، اجتماعی را فراهم می‌کند. نتایج حاصل از اجرای سناریوی وضع 1 درصد مالیات بر ارزش زمین نشان­دهندة حذف کامل تقاضای سودگرانة زمین، پایداری نسبی قیمت زمین پس از پنج سال و افزایش دو برابری بهره­وری زمین پس از یک سال به ­همراه رشد سه برابری زمین­های ساختمانی در پایان دورة مطالعه است. نتایج همچنین تأیید می­کنند که با افزایش درصد رشد جمعیت میزان کارایی و ساخت­وساز ناشی از وضع مالیات بر ارزش زمین ارتقا می­یابد. مدل تحقیق با استفاده از نرم­افزار وِنسیم[2] برازش شده است. طبقه­بندی JEL: C51، H71، P16 <br clear="all" />

[1]. System Dynamic

[2]. Vensim PLE 6