بررسی اثرات احتمالی بحران مالی جهانی بر درآمد خانوارهای شهری و روستایی ایران: رهیافت مدل تعادل عمومی قابل محاسبه

Abstract

بحران مالی بزرگی که در سال 2008 به وقوع پیوست، اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داد و در نتیجه پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان به‎طور معنی‌داری کاهش یافت. با گسترش دامنه‎ی این بحران، اقتصاد کشورهای در حال توسعه نیز با مشکلاتی روبرو شد. این مقاله به بررسی تأثیر بحران مالی جهانی بر درآمد خانوارهای شهری و روستایی ایران پرداخته است. در این بررسی بر دو مسیر اصلی تأثیرگذاری یعنی تغییر در قیمت‌های جهانی و پس‌انداز خارجی تأکید می‎شود. نتایج بررسی با استفاده از مدل تعادل عمومی نشان می‌دهد که کاهش قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی ایران، درآمد خانوارهای شهری را بیش‎تر از خانوارهای روستایی متأثر می‌کند. اگرچه کاهش قیمت کالاهای صادراتی و پس‌انداز خارجی درآمد خانوارها را کاهش می‌دهد، اما کاهش قیمت کالاهای وارداتی بخشی از این کاهش درآمد را جبران می‌کند در نتیجه با کاهش اندک قیمت‌ جهانی کالاهای مبادلاتی ایران و پس‌انداز خارجی، درآمد خانوارها به مقدار اندکی کاهش می‌یابد، به‎طوری که کاهش 10 درصدی قیمت‌ کالاهای صادراتی و وارداتی ایران و پس‌انداز خارجی درآمد خانوارهای شهری، روستایی و بنگاه‎ها را به ترتیب 96/1، 80/0 و 01/0 درصد کاهش می‌دهد. با عمیق‌تر شدن دامنه‎ی بحران، تأثیر آن بر درآمد نهادها قابل ملاحظه خواهد بود، به‎طوری که با کاهش هم‎زمان 50 درصدی متغیرهای فوق، درآمد خانوارهای شهری و روستایی، 5/11 و 6/7 درصد و درآمد بنگاه‎ها 47/1 درصد کاهش می‌یابد. طبقه بندی JEL: G01، D30، D58