شیوع نشانه‌های اختلال‌نارسایی‌توجه/ بیش‌فعالی در دانش‌آموزان تیزهوش دورة راهنمایی استان کهگیلویه و بویراحمد در سال90- 1389 

Abstract

پژوهش حاضر برای بررسی میزان شیوع نشانه­های اختلال­­­نارسایی­توجه­/بیش­فعالی در دانش­آموزان تیزهوش استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفته است. روش پژوهش توصیفی (همة­گیرشناسی) بود. جامعة آماریرا 34529 نفر دانش­آموز مدارس راهنمایی دولتی و غیر انتفاعی استان کهگیلویه و بویراحمد که در سال تحصیلی 90-1389 به تحصیل اشتغال داشتند، تشکیل می­دادند. از این جامعه 1800 دانش­آموز با روش خوشه­ای تصادفی چند مرحلة­ای انتخاب شدند. سرانجام 220 دانش­آموز (77 دختر و 143 پسر) با هوش­بهر 127 و بالاتر به عنوان تیزهوش گروه نمونه را تشکیل ­دادند. برای جمع­آوری داده‏ها از پرسشنامة تشخیصی اختلال نارسایی­توجه/ بیش فعالی راهنمای تشخیصی و آماری انجمن روان­پزشکی آمریکا ، مصاحبة بالینی با دانش­آموزان و مادران بر اساس همان ملاک­ها و ماتریس­های پیشرونده ریون استفاده شد. داده‏ها با روش­های آمار توصیفی و آزمون مجذور کای تحلیل شدند.به طور کلی 2/8 درصد از دانش­آموزان تیزهوش دارای نشانه­های اختلال­­­نارسایی­توجه­/بیش­فعالی بودند، این میزان در پسرها 9 درصد و در دخترها 8/6 درصد بود. بدین ترتیب شیوع کلی نشانه­های اختلال­­­نارسایی­توجه­/بیش­فعالی در دانش­آموزان تیزهوش مورد بررسی با توجه به خطای استاندارد برآورد در دامنه­ای از7/4 تا 7/11 درصد قرار داشت. نشانه­های اختلال­­نارسایی­توجه­/بیش­فعالی می­تواند تیزهوشی دانش­آموزان را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین تشخیص دیرهنگام دانش­آموزان تیزهوش با اختلال­­­نارسایی­توجه­/بیش­فعالی، ممکن است پیشرفت تحصیلی و اجتماعی و درمان آنان را با مشکل روبه­رو سازد. این یافته در موقعیت­های آموزشی دارای محتوای کاربردی است و نشانگر آن است که مدیریت و درمان این اختلال نیازمند خدمات روان­شناختی و مشاوره است. ارائة خدمات روان­شناختی و مشاوره در مدارس ویژه دانش­آموزان تیزهوش می­تواند از پیامدهای منفی این اختلال در زندگی تحصیلی و اجتماعی تیزهوشان پیشگیری کند.