ارزیابی روند مکانی بارش در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

Abstract

مطالعة حاضر به تحلیل روندهای مکانی و زمانی مجموعه‏ای از سری داده‏های بارش حاصل از 37 ایستگاه باران‏سنجی حوضة آبریز دریاچة ارومیه در مقیاس‏های سالانه و فصلی طی دورة 1359 ـ 1388 می‏پردازد. آزمون من- کندال چندمتغیره و روش ثیل- سن به‌ترتیب به منظور تعیین معنی‏داری و بزرگی روند بارش به‌کار برده شدند. نتایج آزمون من- کندال چندمتغیره نشان می‏دهد بیشتر روندها در مقیاس سالانه و فصلی غیرمعنی‏دارند؛ به طوری که فقط 3، 1، 9، 5، و 4 ایستگاه از 37 ایستگاه مطالعاتی به‌ترتیب در سری‏های بارش سالانه، بهاره، تابستانه، پاییزه، و زمستانه دارای روندهای معنی‏دارند. بزرگی روندهای افزایشی معنی‏دار بارش سالانه برابر با 5_/7، 9_/6، و 13_/4 میلی‌متر در سال به‌ترتیب در ایستگاه‏های قبقبلو، تمر، و سهزاب است که در سه گوشة جنوب، غرب، و شرق حوضه پراکنده‏اند. در فصول زمستان و تابستان تغییرات مثبت بارش در بیشتر گسترة حوضه مشاهده می‏شود؛ برخلاف آن، در فصول بهار و پاییز تغییرات منفی بارش گسترده‏ای، به‌ویژه در بخش‏های میانی، شرق، و جنوب حوضه، طی دورة مورد مطالعه آشکار است.