بررسی و پیش‌بینی تغییرات دمای ایستگاه اراک براساس مدل ریزمقیاس نمایی آماری

Abstract

افزایش جمعیت و نیز افزایش مصرف انرژی از یک‌سو و گرمایش جهانی از سوی دیگر باعث تغییرات دمایی و اغلب افزایش دما در شهرها شده است. در چند دهة اخیر، رشد شهرنشینی در ایران شدت بالایی داشته و جمعیت مراکز استان‌ها به شدت افزایش یافته است. شهر اراک، به عنوان یکی از مراکز صنعتی کشور، با این پدیده مواجه بوده است. در این نوشته رفتار دمایی شهر اراک با استفاده از آزمون آماری و ترسیمی مان- کندال و نیز با به‌کارگیری رگرسیون خطی و غیرخطی بررسی شد. یافته‌ها نشان داد که روند دمای ایستگاه اراک غیرخطی است؛ یعنی، آماره‌های دمایی اراک از سال 1961 تا 1990 با نوسان‌هایی، روندی کاهشی و از سال 1991 تا 2010 روندی افزایشی توأم با نوسان داشته است. به‌منظور آشکارسازی وضعیت دمایی اراک در آینده از مدل ریزمقیاس‌نمایی آماری (SDSM) استفاده شد. یافته‌های این بخش از پژوهش نشان داد که دمای اراک روندی افزایشی خواهد داشت، به گونه‌ای که دمای میانگین، کمینه و بیشینة اراک به ترتیب از 98/13، 11/7 و 83/20 تا سال 2030 به حدود 5/14، 8/7 و 2/23 درجة سلسیوس خواهد رسید.