پهنه‎بندی آلودگی هوا با استفاده از روش نوین مگنتومتری برگ‎های درختی گستره‎ی شهر تهران

Abstract

آلودگی هوا از پیامدهای فعّالیّت بشر ، به‎ویژه در قرن بیستم است که آثار مستقیم و غیر مستقیمی بر انسان و محیط پیرامون آن دارد . شهر تهران یکی از آلوده‎ترین شهرهای جهان به‎شمار می‎ رود ؛ به ‎طوری که 120 روز از سال با یک یا چند مورد از آلاینده های اصلی آلوده است . در این پژوهش با استفاده از روش نوین پذیرفتاری مغناطیسی و جمع‎ آوری نمونه از سه گونه‎ ی درختی موجود در خیابان‎های شهر تهران ، به پهنه ‎بندی میزان آلودگی هوا در مناطق بیست‎ و دو گانه ‎ی شهر تهران اقدام شد . نمونه ‎های برگی سه گونه توت (Morus alba)، زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) و کاج تهران (Pinus eldarica)، از 100 نقطه واقع در مناطق بیست‎ودوگانه‎ی شهر تهران جمع‎آوری شد و پس از خشک‎کردن برگ‎ها، میزان پذیرفتاری مغناطیسی در آنها اندازه‎گیری شد و درنهایت با استفاده از نتایج به‎دست‎آمده، به پهنه‌بندی آلودگی هوا در کلِّ شهر تهران پرداخته شد. نتایج به‎دست‎آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که مناطق واقع در جنوب‎شرق تهران، از آلوده‎ترین مناطق به‎شمار می‌آیند. در بین مناطق بیست‎ودوگانه، منطقه‌های 14 و 15 آلوده‌ترین مناطق تشخیص داده شدند. همچنین با توجّه به نتایج پژوهش، گونه‎ی توت بیشترین جذب آلودگی را در بین گونه‌های بررسی شده داشته است. گفتنی است که نتایج به‎دست‎آمده از پهنه‎بندی مگنتومتری گستره‎ی شهر تهران با نتایج مطالعات پیشین در مورد پهنه‎بندی گاز مونواکسیدکربن و همچنین جهت بادهای غالب در فصل پاییز همخوانی کامل دارند. به‎طوری که متوسّط بالاترین میزان پذیرفتاری در سامانه‎ی بین‎المللی در گونه‎ی توت بوده و مقدار آن برابر (10-6 m3 kg) 498 است.