ضرورت ها و راهبردهای استفاده از بخش سوم در دیپلماسی علمی در جهان اسلام؛ مورد مطالعه: نهاد وقف

Abstract

دیپلماسی‌‌های نوین از مهم ترین مسائل فرهنگ و ارتباطات در جهان معاصر است. نهاد وقف را می توان به عنوان یکی از نهادهای مردمی در جهان اسلام جهت استفاده در مسیر اهداف دیپلماسی مورد بررسی قرار داد. از جمله راهکارهای مهم استفاده از نهاد وقف، ایده دیپلماسی علمی در جهان اسلام است. مسئله این پژوهش تبیین دیپلماسی علمی با استفاده از ظرفیت های نهاد وقف و کشف راهبردهای آن است. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و تحلیل آن ها مبتنی بر روش تحلیل مضمون صورت گرفته‌است. بر‌اساس نتایج این پژوهش سه مضمون اصلی و فراگیری که از تحلیل مضمون منابع کتبی مرتبط به دست آمده است عبارتند از: «تبیین دیپلماسی علمی وقف»، «ضرورت دیپلماسی علمی وقف» و «راهبردهای دیپلماسی علمی وقف». بر اساس یافته-های این پژوهش دیپلماسی علمی وقف اشاره به ظرفیت‌های نهاد وقف و استفاده از آن‌ها در مسیر اهداف دیپلماسی عمومی دارد که یکی از این ظرفیت‌ها، راه‌اندازی و به‌کار‌گیری مراکز و ساز‌و‌کارهای علمی در این جهت است. خطرات جهانی‌شدن کنونی، لزوم ایجاد قدرت منطقه‌ای و جهانی تشیع، سیل اسلام هراسی و شیعه هراسی، لزوم فعال شدن بخش مردمی و اهمیت دیپلماسی از طریق مراکز علمی هر چه بیشتر ضرورت دیپلماسی علمی از طریق نهاد وقف را آشکار می‌سازد. توجه به پیشرفت‌های نوین علمی، ایجاد هماهنگی با مراکز علمی دیگر کشورها برای ایجاد پژوهشکده‌های مشترک، بهره‌گیری از مؤلفه‌های گفتمان اسلام ناب برای همگرایی منطقه‌ای و جهانی از مهم‌ترین راهبردهای دیپلماسی علمی وقف از طریق مراکز علمی می‌باشند.