مقاله بررسی رابطۀ دیالکتیکی دو عنصر رمانتیسیستی «تخیل» و «فردگرایی» در اشعار پرسی بیش شلی و فروغ فرخزاد

Abstract

هدف مقالۀ حاضر قرائت تطبیقی رابطۀ دیالکتیکی دو عنصر «تخیل» و «فردگرایی» در اشعار پرسی بیش شلی و فروغ فرخزاد با روش توصیفی-تحلیلی است. این دو مؤلفه در آثار شاعران رمانتیک بسیار مورد تأکید بوده‌اند و در شعر این دو شاعر نیز دارای بسامد بالایی هستند. نتایج حاصله نشان می-دهد که رابطه‌ای دیالکتیکی میان این دو مؤلفه وجود دارد که ضرورت بررسی آن را آشکار می‌سازد. بررسی روابط دیالکتیکی میان پدیده‌ها و مفاهیم خاستگاهی فلسفی و تاریخی قدمتی به درازای تاریخ تفکر دارد. دیالکتیک کشف رابطه بر اساس تضادهای درونی است که از فلسفۀ سقراط و افلاطون آغاز و در تفکر هگل به اوج خود می‌رسد. <br /> در شعر شلی و فرخزاد، عنصر تخیّل از درون بستری اجتماعی به حرکت در می‌آید، اما نهایتاً به امری بدل می‌شود که خصلتی فردگرایانه دارد. با این‌حال این بررسی نشان می‌دهد که برخلاف اشعار شلی که فردگرایی و تخیل تنها یک رابطۀ دیالکتیکی بدون سنتز نهایی را شکل می‌دهند، در شعر فرخزاد این رابطه به یک «سنتز» جدید منجر می‌شود که نتیجه آن تولید شاعرانۀ نوعی «منِ جمعی» است.