مناظره گل و مل از کیست؟

Abstract

مجموعه‌ای بس نفیس، شامل 209 اثر منثور ومنظوم، بعضی کوتاه و برخی بلند، و به کتابت ابوالمجد محمّدبن مسعود تبریزی، از فضلای دارالموحّدین تبریز، مورَّخ 720 ق تا 723 ق، فراهم آمده و در سالهای اخیر به تملّک کتابخانه مجلس شورای اسلامی درآمده است. خوشبختانه، این مجموعه کوته زمانی بعد به صورت عکسی و با نام سفینه تبریز به چاپ رسید و روشنی‌بخش دل و دیده اهل ادب و اصحاب تحقیق گردید. آنچه در این سفینه آمده، بعضی پیش از این اصلا شناخته نبود و برخی شناخته بود، امّا روایت این نسخه گاه کاملتر و درست‌تر می‌نماید. تعدادی آثار نیز در این سفینه هست که به نویسنده‌ای جز آن کس که تا امروز صاحب آن اثر شمرده می‌شده است، منتسب است. در مقاله حاضر، نویسنده این سطور، نخست به اجمال این سفینه را معرّفی می‌کند وسپس درباره مناظره گل و مل(یکی از یازده مناظره مضبوط در این مجموعه- که به نام سراج‌الدین قمری، شاعر قرن هفتم، ثبت است- و ردّ یا صحّت انتساب آن به قمری می‌پردازد.