گفت‌وگو یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های تذکرة‌الأولیای عطار است. در آغاز هر ذکری، گفت‌وگو و پرسش و پاسخ دیده می‌شود و اغلب نخستین اتفاقی که به تغییری در اندیشه و زندگی فرد انجامیده است، در قالب گفت‌وگویی ...

نویسندگان این مقاله زوایای غنا و استغنا و نقش آن در تکامل سالک را بررسی می‌کنند. منظور از استغنا در این پژوهش، استغنای سالک از خلق و مقصود از غنا توانگری مادی سالک است. نگارندگان با رویکرد توصیفی‌تحلیلی مبتنی بر متون منثور ...

از سدۀ هفتم هجری، در تصوّف دوره‌ای نو آغاز شد که به دو دسته شدن متصوّفه انجامید؛ گروهی به اصول و مبانی عارفان پیشین پایبند ماندند و گروهی دیگر به‌سبب رویکرد به فلسفه و کلام و تمایل به برخی اعتقادات شیعی، سنّتی نو در عرفان ...

بیدل دهلوی از شاعران نامدار سبک هندی است که شیوة متفاوت سخن‌سرایی‌اش او را در میدان داوری‌های گوناگون قرار داده است. کمتر کسی‌ است که هنگام داوری دربارة شعر بیدل به پیچیدگی سخن او و دیرآشنایی‌اش اشاره نکرده باشد. همچنین ...

یکی از زنانی که در تاریخ و فرهنگ کهن ایران و اسلام نقش برجسته‌ای ایفا کرده، فاطمه أمّ علی (متوفی حدود 250 ق.) همسر احمد بن خضرویه (متوفی 240 ق.) از عارفان و فتیان قرن سوم هجری است. دربارۀ زندگی این بانوی فرهیخته اطلاعات ...

قصیدۀ نخست دیوان ناصرخسرو قبادیانی مهم‌ترین سرودۀ فلسفی دیوان اوست. او در این چکامه برخی از بنیادی‌ترین اصول تفکر خود را مانند یکی از حکیمان اسماعیلی، گاه به شکل پرسش و گاه اخبار، به نظم آورده ‌است. اگرچه بر این قصیده شروحی ...