مخاصمة مسلحانة عراق؛ تحلیل اقدامات ارتکابی داعش از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بین‌الملل کیفری

Abstract

در سال‌های اخیر جامعة بین‌الملل شاهد ظهور بازیگری غیردولتی به نام «<em>داعش</em>» بوده‌ که با اقدامات خود تهدیدی جهانی و بی‌سابقه برای صلح و امنیت بین‌المللی ایجاد کرده است. تصرف مناطق عمدتاً شمالی عراق، داعش را وارد مخاصمة مسلحانه با ارتش عراق کرد. محور اصلی و اساسی در مخاصمة مسلحانه –خواه بین‌المللی یا غیربین‌المللی- رعایت مقررات حقوق بین‌الملل بشردوستانه از جمله اصول بنیادینی همچون تفکیک و تناسب است. پژوهش حاضر با هدف امکان‌سنجی و تبیین قابلیت اعمال مقررات حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق بین‌الملل کیفری بر اقدامات ارتکابی داعش، به تحلیل و ارزیابی اقدامات داعش در جنگ عراق پرداخته است. یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که اقدامات ارتکابی داعش در ابعاد مختلف، ضمن نقض اصول بنیادین حقوق بین‌الملل بشردوستانه، آستانة لازم برای تعقیب تحت جنایات بین‌المللی نسل‌زدایی، جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی را محقق ساخته‌اند.