نقش علم در ارزیابی معیارهای مربوط به بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست HSE در فرایند داوری‌های بین‌المللی

Abstract

با توجه به اینکه شرایط زیست‌محیطی کرۀ زمین پیوسته رو به وخامت می‌رود و با درنظرداشتن اهمیت توسعۀ پایدار و قوانین حاکم بر نظام تجارت جهانی، همۀ کشورها از حق تنظیم و اجرای معیارهای قانونی به‌منظور حمایت و ارتقای وضع بهداشت عمومی، ایمنی و محیط‌زیست اتباع خود برخوردارند. این حق و خطرهای تهدیدکنندۀ دولت میزبان در نظام تجاری، موضوع دفاع از معیارهای مربوط به بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست (HSE) را در مقابل مراجع حل‌وفصل اختلاف بین‌المللی پیش می‌آورد. از آنجا که معیارهای تنظیمی HSE باید مبتنی بر علم و قواعد علمی باشند، در حل‌و‌فصل اختلافات حاصل از این معیارها، مسئلۀ نقش علم و محدودیت‌های آن بسیار حائز اهمیت است. لذا این مقاله درصدد بررسی این موضوع است که با توجه به محدودیت‌های علم و وجود اختلافات علمی میان دانشمندان، تحت چه شرایطی و چگونه می‌توان از یافته‌های علمی در داوری معیارهای HSE بهره برد؟ بررسی‌های دقیق نشان می‌دهد که با وجود محدودیت‌های علمی و عدم قطعیت علمی در برخی موارد، علم محور اصلی حرکت به سمت توسعۀ پایدار است، زیرا مبنای عینی برای توسعه و گسترش معیارهای HSE را فراهم می‌کند. لذا از طریق تأکید بر فرایند تولید علم، روش‌های علمی و نظارت دقیق، می‌توان محکی را به وجود آورد که با تکیه بر آن بتوان اعتبار سرمایه‌گذاری‌های علمی را ارزیابی کرد.