بررسی خطاهای فارسی‏آموزان غیر فارسی‏زبان در جملات دارای عناصر قطب منفی

Abstract

نفی، دارای صورت­هایی پیچیده­ است و به شکل‏هایی گوناگون بیان می­شود. برخی از جملات، دارای عنصر نفی آشکار هستند، ولی برخی دیگر بدون عنصر نفی آشکار، دارای مفهوم نفی‏اند. عناصر قطب منفی، اصطلاحاتی هستند که برای درست بودن از لحاظ دستوری، نیاز به بافت منفی دارند و معنی آن‏ها با جملات منفی سازگار است و تنها در جملات خاصی کاربرد دارند. یادگیری چنین مقوله­هایی برای غیر فارسی­زبانانی که قواعد دستوری زبان مادری­شان­ با قواعد دستوری زبان فارسی تفاوت دارد، دشوار است. اگرچه در چند دهه­ی اخیر، در زمینه­ی فراگیری زبان دوم، مطالعات بسیاری انجام شده است، مطالعات چندانی در مورد کاربرد عناصر قطب منفی توسط آموزندگان زبان دوم/خارجی صورت نگرفته است. در همین راستا، پژوهش حاضر تلاش می‏کند به بررسی و تحلیل تفاوت‌های میان خطاهای فارسی‏آموزان غیر فارسی‌زبان، در درک یا تولید جملات دارای عناصر قطبی، البته در صورت وجود چنین تفاوت‌هایی، بپردازد. در این پژوهش، پس از آن که 46 فارسی‌آموز بزرگ­سال، به صورت تصادفی، انتخاب شدند، در دو گروه، مورد آزمون قرار گرفته و به یک پرسش‏نامه پاسخ دادند. سپس خطاهای آنان بررسی شد و مقایسه­ی گروه­ها، با توجه به نابرابری انحراف معیار، تفاوت معناداری را میان خطاهای دو گروه نشان داد. میانگین نمرات گروه اول نسبت به گروه دوم، بیشتر و انحراف معیارشان کمتر بود. یافته­ها حاکی از آن بود که این دو گروه دارای خطاهای متفاوتی هستند.