کاربست نوآوری اجتماعی جهت افزایش مشارکت اجتماعی در اسناد بالادستی علم و فناوری: مطالعه موردی نقشه جامع علمی کشور

Abstract

مشارکت عمومی در علم بعنوان یکی از ابعاد دموکراسی علم در جامعه می­تواند زمینه‌ای سازنده برای دیدگاه­‌های عموم فراهم کند و این مهم زمانی تحقق خواهد یافت که علم و فناوری مقوله‌ای عمومی قلمداد شده و در متن زندگی روزمره شهروندان وارد شود. علی­رغم آنکه در دو دهه اخیر، تأکید بر تدوین سیاست و برنامه‌ریزی جهت توسعه علم و فناوری در ایران را می‌توان در اسناد بالادستی کشور به خوبی مشاهده نمود، اما به نظر می‌رسد تحقیق جامعی که اسناد بالادستی علم و فناوری را از منظر مشارکت اجتماعی در علم و فناوری مورد نقادی قرار دهد، کمتر انجام شده است. در این راستا تولید ایده‌های بدیع و مبتنی بر نوآوری اجتماعی برای تحقق مشارکت اجتماعی در نقشه جامع علمی کشور رسالت منحصربه‌فرد این پژوهش است که در سه گام (توصیف، آسیب­‌شناسی و ارائه راهکار) پیگیری خواهد شد. این پژوهش ابتدا با استخراج گزاره­‌های ناظر بر مشارکت اجتماعی در علم و فناوری در اسناد سیاستی در قالب 5 بعد و 30 مولفه، سعی می­‌کند چالش‌های موجود در نقشه جامع علمی را مشخص کند. نتایج نشان داد سند مذکور با آسیب‌های متعددی از این منظر روبروست. در نهایت نیز 25 راهکار مبتنی بر نوآوری اجتماعی به منظور پوشش این چالش‌ها ارائه شد.