ارزیابی ژنوتیپ‏های یونجه از نظر تحمل به تنش شوری از طریق روش‏های آماری چند متغیره

Abstract

<strong>به منظور بررسی ژنوتیپ‏های یونجه از نظر تحمل به شوری از طریق روش‏های آماری چند متغیره این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در محیط گلخانه واقع در شهرستان اندیمشک بر 20 ژنوتیپ یونجه در 5 سطح شوری شامل سطوح 0، 75، 150، 225 و 300 میلی‌مولار نمک کلرید سدیم صورت پذیرفت. آزمایش در گلدان‌های حاوی 1:2 خاک زراعی – ماسه انجام شد و تا 45 روز پس از کاشت، آبیاری صورت گرفت. بعد از آن تیمارهای شوری اعمال گردیدند و پس از 14 روز صفات اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد صفات مورد بررسی در فاکتور تنش در سطح احتمال خطای یک درصد معنی‌دار شدند. با افزایش میزان شوری تمام صفات به جزء نسبت طول ریشه به طول ساقه کاهش یافت. در مقایسه میانگین ژنوتیپ‏ها، KFA₁بیشترین تعداد برگ در بوته، طول ساقه و طول گیاه،‏ KFA₂ بیشترین نسبت وزن خشک به وزن تر، KFA₁₀بیشترین طول ریشه و نسبت طول ریشه به طول ساقه و همچنین ژنوتیپ یزدی گرمسیری بیشترین وزن تر و وزن خشک را داشتند. بیشترین همبستگی مثبت و معنی‏دار بین طول ساقه‌ و طول گیاه به دست آمد. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، 8 صفت بررسی شده را به 2 مؤلفه تقسیم کرد. با توجه به نتایج ترسیم بای پلات و تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌های KFA₁، KFA₁₁،KFA₁₄ و KFA₁₅ با منشأ قره‌یونجه، ژنوتیپ‎های KFA₄، KFA₆ و KFA₁₆ با منشأ همدانی و رقم بمی‌گرمسیری در گروه متحمل‌ترین و ژنوتیپ‌های KFA₃ با منشأ قره‌یونجه، ژنوتیپ‎های KFA₅ و KFA₁₇ با منشأ همدانی، ژنوتیپ KFA₇ با منشأ رهنانی، ارقام نیکشهری‌گرمسیری و یزدی‌گرمسیری در گروه حساس‌ترین و ژنوتیپ‏های KFA₈، KFA₁₀، KFA₁₂وKFA₁₃ با منشأ قره‌یونجه، ژنوتیپ KFA₂ با منشأ همدانی و ژنوتیپ KFA₉ با منشأ چالشتر شهرکرد در گروه نیمه متحمل به تنش شوری قرار گرفتند.</strong>