بررسی همبستگی برخی شاخص های تحمل به تنش، عملکرد و اجزاء آن در گیاه جو تحت شرایط تنش خشکی انتهای دوره

Abstract

از آنجایی که ارتباط بین خاک و موقعیت آبی گیاهان بر فرایندهای رشد و نمو، تکثیر و متابولیسم گیاهان موثر است، به منظور بررسی عکس العمل لاین های امید بخش جو به تنش خشکی، آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ، واقع در شهر ورامین به صورت کرت خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. فاکتور های مورد مطالعه در این تحقیق شامل سطوح آبیاری در کرت های اصلی و لاین های امید بخش جو در کرت های فرعی بوده است. فاکتور آبیاری در 2 سطح و عبارت بودند از: a1= آبیاری نرمال مزرعه تا انتهای دوره رشد گیاه به عنوان تیمار شاهد (بدون تنش)، a2= قطع آبیاری مزرعه در مرحله 50 درصد گلدهی به عنوان شرایط تنش خفیف. فاکتور فرعی در این آزمایش نیز شامل 19 لاین امید بخش جو و رقم یوسف به عنوان شاهد بوده است. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح مختلف تنش آبی در تمامی صفات بجز قطر ساقه اختلاف معنی دار وجود دارد. علاوه بر این بین ارقام از نظر صفت شاخص برداشت محصول اخنتلاف آماری مشاهده نگردید. نتایج همبستگی ساده بین صفات اندازه گیری شده و عملکرد در دو شرایط تنش و آبیاری نرمال نشان داد که تحت شرایط نرمال آبیاری تاثیر گذارترین صفت بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه و تحت شرایط تنش خشکی، تعداد دانه در سنبله بوده است. بررسی همبستگی شاخص های تحمل به تنش و عملکرد دانه در دو شرایط نرمال و تنش انتهای دوره نیز نشان داد که بیشترین همبستگی رتبه ای مثبت بین شاخص های GMP و STI و همچنین بین دو شاخص TOL و SSI (1) و بیشترین همبستگی منفی بین شاخص های GMP و STI با SSI و همچنین شاخص های GMP و STI با TOL (22/0-) وجود دارد.