ارزیابی واکنش لاین های امید بخش جو (Hordeum vulgaris) به تنش خشکی با استفاده از شاخص های تحمل به تنش

Abstract

تنش خشکی در بسیاری از نقاط جهان خطری جدی برای رشد گیاهان و تولید محصولات زراعی به شمار می رود. استفاده از تنوع ارقام برای گزینش صفات مطلوب در شرایط تنش یکی از راه های مقابله با این مشکل است.این آزمایش به منظور بررسی پاسخ لاین های امید بخش جو به تنش خشکی انتهای دوره در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ، واقع در شهر ورامین به صورت کرت خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. فاکتور های مورد مطالعه در این تحقیق شامل سطوح آبیاری در کرت های اصلی و لاین های امید بخش جو در کرت های فرعی بوده است. فاکتور آبیاری در 2 سطح و عبارت بودند از: a1= آبیاری نرمال مزرعه تا انتهای دوره رشد گیاه به عنوان تیمار شاهد (بدون تنش)، a2= قطع آبیاری مزرعه در مرحله 50 درصد گلدهی به عنوان شرایط تنش خفیف. فاکتور فرعی در این آزمایش نیز شامل 19 لاین امید بخش جو و رقم یوسف به عنوان شاهد بوده است. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح مختلف تنش آبی در تمامی صفات اندازه گیری شده اختلاف آماری وجود داشت. بررسی نسبت تغییرات صفت در شرایط تنش خشکی نسبت به بدون تنش (آبیاری نرمال) نشان داد که تنش خشکی بر روی تمام صفات مورد بررسی دارای اثرات منفی می باشد. براساس نتایج این آزمایش لاین امید بخش شماره 15 توسط شاخص های تحمل به تنش Yp ، Ys، MP، GMP و STI به عنوان لاین برتر تحت شرایط تنش خشکی انتخاب گردید.