فصلنامه سیاست
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
تأثیر ابتکار کمربند و راه بر همگرایی اقتصادی اتحادیه اروپا (2010-2022)
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)اتحادیه اروپا در مسیر توسعه حوزه‌های مرکزی و شرقی خود با رقابت چین روبه‌رو شده است که دارای سیاست‌هایی مشابه و اهدافی متفاوت است. چین در تعامل خود از انعطاف و آزادی عمل بیشتری نسبت به اتحادیه اروپا برخوردار است. از نتایج ...
-
رسانه‌های نوین و عاملیت معرفتی: بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر عاملیت سیاسی- اجتماعی
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)مردم‌سالاری بر این فرض بنیادین بنا شده که شهروندان بر اساس نوعی آگاهی که مبتنی بر اراده و خواست ایشان است، در امور مدنی و سیاسی مشارکت می‌کنند و نظام‌های مردم‌سالار وظیفه‌دارند به تحقق اراده جمعی در جامعه و سیاست کمک کنند. ...
-
تأثیر مجموعه امنیتی-هیدروپلیتیکی بر سازوکارهای تعاملات آبی در حوضه رود اردن
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)حوضه آبریز اردن، به‌عنوان یکی از پیچیده‌ترین مجموعه‌های امنیتی-هیدروپلیتیکی جهان، بستر تلاقی منافع و چالش‌های متعدد است. افزایش تنش‌های ناشی از کمبود آب، رشد جمعیت و تغییرات اقلیمی، مدیریت مشترک این حوضه را با پیچیدگی‌های ...
-
مبانی معرفت شناختی نظریه قرارداد اجتماعی جان لاک
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)هدف از این پژوهش، تأمل در مبانی معرفت‌شناختی نظریۀ قرارداد اجتماعی جان لاک، به‌منظور نسبت‌سنجی میان نگرش معرفت‌شناسی لاک با اندیشه سیاسی وی است. بدین‌منظور ابتدا نظام معرفت‌شناسی لاک شرح داده شده و متذکر شدیم که لاک در ...
-
رقابت اقتصادی چین و آمریکا: تهدیدها و فرصت‌ها بر اقتصاد آفریقای جنوبی
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)تعاملات چین در قاره آفریقا طی 25 سال گذشته پیوسته افزایش یافته و در این میان، ایالات متحده با هدف رقابت اقتصادی، اقداماتی را در آفریقای جنوبی به‌منظور مقابله با نفوذ چین انجام داده است. این پژوهش به بررسی تأثیرات مثبت و ...
-
فهم بنیان‌های «اُدیپی» سیاست: الهیات سیاسی یا الهیات فرهنگی؟
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)هدف این مقاله، فهمِ سیاست از طریق عقده پدرکشی است. پیش‌فرض سیاست در دوره مدرن، از هابز تا اشمیت، رویکردی الهیاتی مبنی بر ایده «خدا» بود و با ایجاد تشابه ساختاری میان مفاهیم حاکم و خدا، برای حاکمیت حق مرگ و زندگی قائل بودند. ...
-
اینترنت و تکنوژئوپلیتیک: الگوها و فرایندهای حکمرانی
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)اینترنت به‌عنوان پدیده‌ای که عمده رشد و بقای خویش را مدیون توسعه‌دهندگان خصوصی است، نه‌تنها برای مرزهای ژئوپلیتیکی اهمیتی قائل نمی‌شود، بلکه در قامت پدیده‌ای نوظهور اغلب در جهت تضعیف این مرزهای سنتی حرکت می‌کند و دولت‌ها ...
-
آسیب‌شناسی فرایند گزینش سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری ایران
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)گزینش سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری ایران، فرایندی کلیدی در تعیین هندسه قدرت در نظام جمهوری اسلامی است. این مقاله با اتکا به روش توصیفی-تحلیلی پسارویدادی بر مبنای تحلیل محتوای متون دست اول حقوق سیاسی در جمهوری اسلامی ایران ...
-
نقش سیاست‌آفرینان در فرایند سیاستگذاری؛ بررسی تقابل عوامل فردی و ساختاری
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)«سیاست‌آفرینی» یکی از مفاهیمی است که توسط پژوهشگران مختلف برای توصیف نقش و اثرگذاری برخی افراد در فرایند سیاستگذاری استفاده می‌شود. سیاست‌آفرینان افرادی هستند که «زمان، انرژی، شهرت و گاهی اوقات پول» را برای توسعه راه‌حل ...
-
بررسی رابطه عوامل اجتماعی – اقتصادی با دانش سیاسی
(دانشگاه تهران, 2025-03-21)دانش سیاسی به‌عنوان ساده‌ترین نوع ادراکات سیاسی، نگرش افراد را در زمینه اعتصاب، انتخابات سیاسی، بردباری سیاسی، عقاید سیاسی و در مجموعه رفتارهای سیاسی شکل می‌دهد. پژوهش حاضر به رابطه عوامل اجتماعی - اقتصادی (جنسیت، تحصیلات، ...
-
شکست و موفقیت دولت‌های تجدیدنظرطلب: مطالعه مقایسه‌ای روسیه (1853) و پروس (1862)
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)یکی از موضوعات مورد توجه در رویکرد واقع‌گرایی به روابط بین‌الملل ظهور قدرت‌های تجدیدنظرطلب است، زیرا صورت‌بندی‌های متفاوت از نظم بین‌المللی در طول تاریخ در مواردی حاصل کشاکش قدرت‌های تجدیدنظرطلب و حافظ وضع موجود بوده است. ...
-
وفاق و اجماع در ایران: چالش‌ها و راهکارها
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح در فضای سیاسی کنونی ایران به‌عنوان یک جامعه چندفرهنگی موضوع وفاق و اجماع است. علاوه بر پیامد و نقش جهانی شدن، ویژگی‌های فرهنگ سیاسی نیروهای اجتماعی و سیاسی در ایران همراه با حاکم بودن سیاست ...
-
هویت‌اندیشان دینی و تصور از رابطه اسلام و ملیت در ایران معاصر
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)در این مقاله کوشیده‌ایم تا نسبت «دین و ملیت» را که در زمره مهم‌ترین مسائل هویت ایرانی و اسلامی است، مورد تأمل نظری قرار دهیم؛ بدیهی است که اهمیت این موضوع و ترسیم قلمرو و ماهیت دین و ملیت در پرتو گفتمان تجدد از طرفی و ...
-
پویش محیطی و راهبردهای سیاست خارجی: قدرت‌های متوسط سیستم بین‌الملل
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)اصولاً با توجه به وقوع تحولات بنیادین در قواعد اصلی سیستم بین‌الملل، که ویژگی متغیر و شناور بودن پدیده‌ها به عنوان یک الزام و ضرورت سیاستگذاری، پیش‌روی استراتژیست‌ها و نظریه‌‌پردازان بین‌المللی قرار داده است، فرایند ...
-
نئوپریبندالیسم و معمای توسعه: درآمدی نظری بر اقتصاد سیاسی تعلیق توسعه در ایران
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)درحالی‌که پرسش از نحوه و امکان توسعه در ایران همچنان یکی از اصلی‌ترین مسائلی است که اذهان محققان حوزه‌های مختلف علوم سیاسی و اجتماعی را در ایران به خود مشغول کرده، یافتن پاسخی مناسب هنوز محقق نشده است. این مقاله کوششی برای ...
-
مناسبات سیاستی – امنیتی ایران و پاکستان در جنوب غرب آسیا؛ دلایل و پیامدها
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از پانزده همسایه ارضی و دریایی، حوزه بزرگی از همسایگان متفاوت با توانایی‌های مختلف را در کنار خود دارد و می‌توان آن را در این چارچوب فکری گنجاند که همسایگان در سیاست‌های راهبردی آن تأثیرگذارند ...
-
الگوی برساخت اندیشه و کنش مزدکیان در پارادایم‌های «شاه-رعیت» و «شهروند- دولت»
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)یکی از جنبش‌هایی برابری‌جویانه در تاریخ ایران جنبش انقلابی مزدک نام دارد. این جنبش به رهبری مزدک‌نامی در دوره حکمرانی قباد از پادشاهان ساسانی به‌وقوع پیوسته است. در خصوص نوع نگاه به این جنبش، دو روایت متعارض شامل؛ تقبیح و ...
-
فلسفه اوبونتو و کرامت انسانی مبنای استراتژی کلان آفریقای جنوبی
(دانشگاه تهران, 2024-12-21)ارزیابی بنیان‌های ایده‌محور استراتژی کلان کشورها، از کلیدی‌ترین متغیرهای فهم جهت‌گیری‌های کلان آنها در مناسبات بین‌المللی است. بر این اساس ارزیابی بنیان ایده‌محور استراتژی کلان آفریقای جنوبی به‌عنوان یکی از بازیگران نوظهور ...
-
تبیین ژئواستراتژیکی ظرفیت های روابط همسایگی ایران با جمهوری آذربایجان
(دانشگاه تهران, 2024-09-22)ژئواستراتژی نوعی سیاست خارجی است که عمدتاً توسط عوامل جغرافیایی هدایت می‌شود. برخلاف ژئوپلیتیک که وضعیت موجود را براساس عوامل جغرافیایی مورد تبیین قرار می‌دهد، ژئواستراتژی براساس ویژگی‌های جغرافیایی که می‌توان از آنها ...
-
تحول فرهنگ سیاسی و الگوی مشارکت زنان در جامعه ترکیه (2000-2020)
(دانشگاه تهران, 2024-09-22)جایگاه زنان تقریباً از گذشته دور مورد مناقشه بوده است و حتی امروز هم با وجود پیشرفت‌های چشمگیر حقوق بشری و فرهنگی، در موارد متعددی مشکلات زنان، از مسائل اصلی به‌شمار می‌رود. کشور ترکیه هم در ادوار مختلف دستخوش تغییرات ...
